ΑΥΤΟΔΥΝΑΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
ΧΩΡΙΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ (ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ).
ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΟΥΤΟΠΙΑ Ή ΕΝΑΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ;
- ΣΚΟΠΟΣ
Πολλά λέγονται και γράφονται για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος στις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μια οικονομία σήμερα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τράπεζες. Ομοίως, σήμερα δεν μπορούν να υπάρξουν επιχειρήσεις χωρίς τράπεζες αφού η συμμετοχή, η συνεργασία και η στήριξη των επιχειρήσεων από τις τράπεζες εκφράζεται σε πολλά επίπεδα.
Ένα ειδικό ερώτημα που τίθεται-το οποίο θα εξετασθεί στο παρόν άρθρο-είναι κατά πόσο είναι δυνατή η αυτόνομη ανάπτυξη της επιχείρησης χωρίς τράπεζες και χωρίς να επιδεινώνεται η χρηματοοικονομική(χρηματοδοτική) ισορροπία.
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δεν είναι εύκολη και δεν απαντιέται με ένα ναι ή όχι αλλά απαιτείται ανάλυση των δεδομένων της επιχείρησης και εξέταση των παραμέτρων και των πολιτικών που ακολουθεί, όπως πολιτική αποθεμάτων και πολιτική πιστώσεων(πελάτες και προμηθευτές).
Με βάση αυτά που αναφέραμε στην εισαγωγική αυτή παράγραφο, ο σκοπός αυτού του άρθρου είναι να εξετάσει το όλο θέμα το πλέγμα σχέσεων, παραμέτρων και πολιτικών και να απαντήσει με μια μεθοδολογία αν είναι δυνατή η αυτόνομη ανάπτυξη, σε τι ποσοστό(ποσοτικά στοιχεία), κάτω από ποιες συνθήκες μπορεί να διατηρηθεί η χρηματοοικονομική ισορροπία.
- ΤΟ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ
Πριν προχωρήσουμε στην παρουσίαση και ανάλυση όλης της μεθοδολογίας(πρότασης), είναι απαραίτητο και αναγκαίο να αναφερθούμε στο εννοιολογικό περιεχόμενο των εννοιών ανάπτυξη, αυτοδύναμη και χρηματοοικονομική ισορροπία.
- Ανάπτυξη
Ως γνωστόν, ο όρος ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα ευρύς. Για τις ανάγκες της παρούσας εργασίας, ο όρος ανάπτυξη ταυτίζεται με τη διαχρονική αύξηση του όγκου δραστηριότητας(πωλήσεις)
- Αυτοδύναμη: στην προκειμένη περίπτωση της μεθοδολογίας, ο όρος «αυτοδύναμη» σημαίνει η επιχείρηση χρησιμοποιεί, όπως και στο παρελθόν, τα δικά της μέσα, τις δικές της πολιτικές(πολιτική αποθεμάτων, πιστώσεων πελάτες- προμηθευτές). Αυτοδύναμη ανάπτυξη συνεπάγεται ταυτόχρονα, καμία υποστήριξη της επιχείρησης σε επίπεδο χρηματοδότησης από το τραπεζικό σύστημα.
- Χρηματοοικονομική ισορροπία: μια σημαντική προϋπόθεση του συστήματος(πρότασης) είναι η επιχείρηση να μην επιδεινώνει τη χρηματοοικονομική ισορροπία. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι δεν αυξάνει το βαθμό εξάρτησης από ξένα κεφάλαια. Ο έλεγχος αυτής της ισορροπίας γίνεται με τη διατήρηση της σχέσης ιδίων κεφαλαίων/ξένων κεφαλαίων στα επίπεδα του παρελθόντος.
- ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ
Για την παρουσίαση και εφαρμογή της μεθοδολογίας χρησιμοποιούνται μια σειρά στοιχείων(παράμετροι) επιχειρηματικής δράσης μεταξύ των οποίων είναι:
- Το σύνολο του ενεργητικού(Σ.Ε), δηλαδή το σύνολο των απασχολούμενων κεφαλαίων που υποστηρίζουν τις πωλήσεις
- το καθαρό περιθώριο κέρδους μετά από φόρους: Στην περίπτωση αυτή αναφερόμαστε στα κέρδη που απομένουν μετά την αφαίρεση των φόρων. Για τη μεθοδολογία μας ενδιαφέρον παρουσιάζει το ποσοστό των καθαρών κερδών που μένει στην επιχείρηση και δεν διανέμεται υπό μορφή επιχειρηματικής αμοιβής ή μερισμάτων.
- Σχέση ιδίων και ξένων κεφαλαίων(ΙΚ/ΞΚ): πρόκειται για μια πολύ σημαντική σχέση που δείχνει την κεφαλαιακή επάρκεια της επιχείρησης ή τον βαθμό εξάρτησης της επιχείρησης από ξένα κεφάλαια
- ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Προκειμένου να γίνει κατανοητή η μεθοδολογία της πρότασής μας, παραθέτουμε ένα χαρακτηριστικό αριθμητικό παράδειγμα. Έστω ότι έχουμε μια επιχείρηση τα μεγέθη της οποίας παρουσιάζονται στο συνοπτικό ισολογισμό που ακολουθεί. Μια σειρά άλλων στοιχείων που αφορούν τη δραστηριότητα της επιχείρησης και τις επιδόσεις παρουσιάζονται στον πίνακα δεδομένων. Το ζητούμενο στην περίπτωση του παραδείγματος μας είναι να προσδιορίσουμε τα όρια της αυτόνομης ανάπτυξης της επιχείρησης χωρίς να παραβιάζεται η χρηματοοικονομική ισορροπία.
Αν D είναι το ποσοστό της αυτόνομης ανάπτυξης, τότε τα κέρδη που θα παραμείνουν στην επιχείρηση ως επανεπένδυση το 2024 ως ποσοστό των πωλήσεων θα είναι = 5% * 60% = 3%. Στόχος αποτελεί η σχέση ίδια κεφάλαια ως ποσοστό των ξένων κεφαλαίων να ανέρχεται στο 25% ή ξένα προς ίδια 4/1, το ύψος της χρηματοδότησης μέσω προμηθευτών θα είναι 3% * 4 = 12%.
Αν στο ύψος των επιπρόσθετων ιδίων κεφαλαίων προσθέσουμε και τα επιπρόσθετα ξένα κεφάλαια(προμηθευτές, πιστωτές) που θα προκύψουν, τότε το σύνολο της χρηματοδότησης που θα έχει ως ποσοστό των πωλήσεων θα είναι 15% (3% + 12%).
Η σχέση(δείκτης) Ενεργητικό / πωλήσεις στο παράδειγμά μας είναι 4.000.000/6.000.000= 66,67%. Ο δείκτης αυτός εκφράζει την αξία του ενεργητικού που υποστηρίζει τις πωλήσεις. Η προσθήκη της νέας χρηματοδότησης που αναφέραμε θα μειώσει (βελτιώσει) τον σχετικό δείκτη που εκφράζει το ύψος των αναγκαίων απασχολουμένων κεφαλαίων. Συνεπώς, τώρα ο δείκτης απασχολούμενων κεφαλαίων(ενεργητικό) προς πωλήσεις γίνεται 0,6667 – 0,15 = 0,5167.
Η αυτοχρηματοδότηση(αυτοδύναμη ανάπτυξη) της επιχείρησης ως ποσοστό της υποστήριξης των πωλήσεων διαμορφώνεται: D=0,15/0,5107=29%.
Επομένως, αν η επιχείρηση εξακολουθήσει να εφαρμόζει τις ίδιες πολιτικές(αποθεμάτων και πιστώσεων) διατηρεί την σχέση ιδίων και ξένων κεφαλαίων(προμηθευτές), προσδοκά και εξακολουθεί να έχει την ίδια αποδοτικότητα των πωλήσεων και μερισματική πολιτική, τότε η αυτοδύναμη ανάπτυξη ανέρχεται στο 29% και οι πωλήσεις για το έτος 2024 θα φτάσουν 6.000.000 x1,29 = 7.740.000. Αυτό τον κύκλο εργασιών μπορεί να υποστηρίξει χωρίς την στήριξη των τραπεζών αλλά αυτοδύναμα, με την υποστήριξη και αποτελεσματική διαχείριση των απασχολούμενων κεφαλαίων.
- ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ
Πέρα από την παραπάνω πρακτική αντιμετώπιση της μεθοδολογίας, προχωρούμε στη συνέχεια στη μαθηματική διατύπωση της μεθοδολογίας. Με άλλα λόγια, προσδιορίζουμε την εξίσωση που θα μας δίνει τις δυνατότητες αυτοδύναμης ανάπτυξης με ένα δείκτη, ένα ποσοστό, σε όρους αύξησης των πωλήσεων. Έτσι έχουμε:
Dt = Δυνατότητες της επιχείρησης στον χρόνο t ως ποσοστό ανάπτυξης των πωλήσεων
Pn= Καθαρό ποσοστό περιθώριο μετά από φόρους
b= ποσοστό επανεπένδυσης των καθαρών κερδών μετά από φόρους
l = το άθροισμα των όρων της αναλογικής σχέσης ιδίων και ξένων κεφαλαίων (π.χ 1/3 σημαίνει 1 ίδια κεφάλαια και 3 ξένα)
Ta = το ενεργητικό της επιχείρησης, δηλαδή το σύνολο των απασχολουμένων κεφαλαίων
S= οι πωλήσεις της επιχείρησης
Ta/S= ο δείκτης που εκφράζει πόση αξία απασχολουμένων κεφαλαίων υποστηρίζει (1) ευρώ πωλήσεις. Ο δείκτης αυτός συνδέεται και με την αποτελεσματικότητα της επιχείρησης.
Με βάση όσα αναφέραμε, η εξίσωση που προκύπτει είναι:
Dt = Pn. b. l = %
T/S -Pn. b. l
Έτσι τώρα με βάση όσα αναφέραμε, μπορούμε εύκολα να προσδιορίσουμε τις δυνατότητες ανάπτυξης μιας επιχείρησης, σε όρους αύξησης των πωλήσεων, μέσα στα πλαίσια μιας αυτοδύναμης ανάπτυξης.
Αντικαθιστώντας στην παραπάνω σχέση τα δεδομένα του αριθμητικού παραδείγματος έχουμε:
- ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ
Μία βασική παραδοχή και υπόθεση που γίνεται είναι η επιχείρηση να παράγει κέρδη και να υπάρχει σταθερότητα στις πολιτικές, όπως πολιτική αποθεμάτων και πολιτική πιστώσεων.
Σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν παραπάνω, γίνεται σαφές ότι τα όρια αυτοδύναμης ανάπτυξης μιας επιχείρησης είναι πλέον δεδομένα και εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων. Οι παράγοντες αυτοί είναι οι τιμές των μεταβλητών που περιλαμβάνονται στη μεθοδολογία όπως και μια σειρά από παραδοχές και υποθέσεις που κάνουμε.
Όσο αυξάνεται η κερδοφορία και όσο αυξάνεται το ποσοστό επανεπένδυσης των κερδών, ως είναι φυσικό, αυξάνεται και το ποσοστό αυτοδύναμης ανάπτυξης. Η σταθερότητα της σχέσης ιδίων και ξένων κεφαλαίων στη μεθοδολογία και πρόταση μας θεωρείται δεδομένο.
Τέλος, όσο αυξάνεται το ποσοστό του ενεργητικού που υποστηρίζει τις πωλήσεις, τόσο μειώνεται το ποσοστό της αυτοδύναμης ανάπτυξης.
Συμπερασματικά, η επιχείρηση, με εργαλείο τη μεθοδολογία μας, μπορεί να θέσει ως στόχο το ρυθμό ανάπτυξης και να εξετάσει στη συνέχεια τις δυνατότητες ανάπτυξης σε όρους αύξησης των πωλήσεων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Alexander Osterwalder–Yves Pigneur: “Ανάπτυξη επιχειρηματικών μοντέλων”. Εκδόσεις Παπασωτηρίου 2010
- Bob Vause: “Οδηγός ανάλυσης επιχειρήσεων”. The Economics . Εκδόσεις ΚΕΡΚΥΡΑ 2004
- Karen Berman: “Χρηματοοικονομική νοημοσύνη. Τι πραγματικά φανερώνουν οι αριθμοί”. Εκδόσεις Κριτική.
- Στέλιος Πετρόπουλος: “Βελτίωση κερδοφορίας σε συνθήκες ύφεσης”. Εκδόσεις ΔΙΑΥΛΟΣ 2010
- Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης: “Βασικές αρχές χρηματοοικονομικού Management”. Εκδόσεις Κλειδάριθμος 2013.