Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΜΙΑ ΔΕΣΜΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
1) ΣΚΟΠΟΣ
Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, οι επιχειρήσεις βιώνουν σε ένα ευμετάβλητο και αβέβαιο περιβάλλον. Ο επιχειρηματικός κίνδυνος γενικά βρίσκεται στην κορύφωση, με τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίζουν όλα τα είδη του επιχειρηματικού κινδύνου: λειτουργικό, ρευστότητας, χρηματοδοτικό και φυσικά τον κίνδυνο βιωσιμότητας και χρεοκοπίας. Το «καράβι» που λέγεται επιχείρηση ψάχνει ένα ασφαλές λιμάνι, όπου θα ανασυντάξει τις δυνάμεις του για το ταξίδι της επιχειρηματικότητας.
Με το δεδομένο ότι οι κίνδυνοι είναι ιδιαίτερα πιεστικοί την περίοδο αυτήν, θεωρούμε τη νομική υποστήριξη επιτακτική και αναγκαία όσο ποτέ. Έτσι, η βοήθεια που θα πρέπει να έχει ή να ζητήσει η επιχείρηση δε βρίσκεται μόνο στον χώρο της οικονομικής επιστήμης αλλά και της νομικής επιστήμης.
Με βάση το παραπάνω σκεπτικό, η χάραξη μίας στρατηγικής που θα αποβλέπει στην διάσωση, εξυγίανση, ανάκαμψη και ανάπτυξη σε σημαντικό μέρος θα πρέπει να υποστηρίζεται και από την νομική επιστήμη.
Με βάση αυτά που αναφέραμε, η εταιρεία F.B.S. φέρνει μία συνολική και ολοκληρωμένη πρόταση για την χάραξη μίας στρατηγικής, η οποία θα καλύπτει πολλά προβλήματα (θέματα) των επιχειρήσεων, λόγω της πολυμορφίας των προβλημάτων και της ιδιαιτερότητας της κάθε επιχείρησης.
2) ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ
Από πλευράς δομής και περιεχομένου, η πρότασή μας για την στρατηγική των επιχειρήσεων σήμερα, με βάση όσα υποστηρίξαμε στην εισαγωγική παράγραφο (σκοπός), αποτελείται από τέσσερις (4) θεματικές ενότητες, οι οποίες ταυτόχρονα σηματοδοτούν και προσδιορίζουν την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η επιχείρηση.
Πιο συγκεκριμένα, η διαβάθμιση των θεματικών ενοτήτων σχετίζεται με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η επιχείρηση στην φάση που βρίσκεται. Πίσω από τις προτάσεις, υπάρχει μία μεγάλη αρθρογραφία από την F.B.S. για τα θέματα αυτά, που είναι προϊόν της πολύχρονης εμπειρίας και γνώσης της εταιρείας. Εκείνο που θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα είναι ότι κάθε επιχείρηση θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν ξεχωριστή περίπτωση.
Έτσι, οι θεματικές ενότητες που περιλαμβάνει η στρατηγική θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και πολιτικές που ακολουθεί η επιχείρηση, ανάλογα με το επίπεδο της διαδρομής στο οποίο βρίσκεται. Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι ο όρος «στρατηγική», στην περίπτωση αυτή, δεν σχετίζεται με την κλασσική έννοια του όρου που συναντούμε στον Επιχειρηματικό Σχεδιασμό, αλλά παρουσιάζει τη διαδρομή μίας επιχείρησης μέσα από τις δύσκολες συνθήκες που αντιμετωπίζει.
Η μεθοδολογία μας συνοδεύεται από ένα χαρτοφυλάκιο προϊόντων (υπηρεσιών) οικονομικού και νομικού περιεχομένου. Με την χρήση των κατάλληλων προϊόντων και εργαλείων, η επιχείρηση μαζί με τους συμβούλους (οικονομικούς και νομικούς), μπορεί να προχωρήσει στην χάραξη μίας στρατηγικής με συγκεκριμένη πορεία, διαδρομή και στόχο.
Για κάθε περίπτωση, η προσαρμογή της στρατηγικής σε πρακτικά επίπεδα, η πλούσια αρθρογραφία της F.B.S. που βρίσκεται στην ιστοσελίδα μας, είναι συμπαραστάτης και οδηγός.
3) Η ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Η διάσωση αποτελεί την Α’ φάση της διαδρομής της στρατηγικής, όταν σε μία επιχείρηση η χρηματοοικονομική προσέγγιση και εξέταση εκπέμπει κόκκινο φως για την σωτηρία της επιχείρησης. Σε αυτήν την περίπτωση, έχουν διαμορφωθεί δυσοίωνες προοπτικές για την επιχείρηση και κινδυνεύει η υπόστασή της. Ο κίνδυνος είναι άμεσος και μεγάλος.
Τα βήματα (ενέργειες) που ακολουθούμε στην περίπτωση αυτή είναι:
Α) ΔΙΑΓΝΩΣΗ: προσδιορισμός αιτιών, αδυναμιών και προβλημάτων που οδήγησαν την επιχείρηση στην κατάσταση αυτή. Αξιολόγηση των ευρημάτων με βάση τα 10 κρίσιμα στοιχεία.
Β) ΣΧΕΔΙΟ ΑΜΕΣΗΣ ΔΙΑΣΩΣΗΣ: εφ’ όσον από τα συμπεράσματα της διαγνωστικής μελέτης κρίνεται απαραίτητη η άμεση σύνταξη Σχεδίου Διάσωσης, προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να κινηθούμε άμεσα. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε πεισθεί ότι η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Θα έχουμε άμεσα αποτελέσματα και η επιχείρηση μπορεί βραχυπρόθεσμα να σταθεί όρθια. Εξυπακούεται ότι έχουμε επιτύχει βελτίωση της ρευστότητας.
Γ) ΕΞΟΜΑΛΥΝΣΗ – ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ: για να επιτύχει η επιχείρηση την βραχυπρόθεσμη «ανάρρωση», θα πρέπει να προχωρήσει στην εξομάλυνση και σταθεροποίηση των λογαριασμών κεφαλαίου κινήσεως (απαιτήσεις, προμηθευτές και αποθέματα), όπου στην περίπτωση αυτή, η επικοινωνία με πελάτες και προμηθευτές κρίνεται απαραίτητη, επιτακτική και αναγκαία.
|
Α/Α |
ΘΕΜΑ |
|
1) |
Η εξέταση της υγείας την επιχείρησης Αδυναμίες, προβλήματα, κίνδυνοι (οικονομικοί & νομικοί) |
|
2) |
Το σχέδιο άμεσης διάσωσης της επιχείρησης Μέτρα και ενέργειες οικονομικού και νομικού περιεχομένου για την προστασία και διασφάλιση της συνέχειας της απρόσκοπτης λειτουργίας της επιχείρησης |
|
3) |
Κατάρτιση σχεδίου αναδιάρθρωσης της επιχείρησης και σύναψη διμερών συμβάσεων με τράπεζες και εταιρείες ανάθεσης και διαχείρισης απαιτήσεων Διενέργεια διαπραγματεύσεων στον δρόμο της εξυγίανσης |
|
4) |
Άρση των προβληματικών ζητημάτων της επιχείρησης με βελτίωση της καθαρής θέσης με χρηματοοικονομικά και νομικά εργαλεία |
|
5) |
Επανασχεδιασμός της επιχείρησης από μηδενική βάση σε όλα τα επίπεδα. Μεταβολή και επιλογή της καταλληλότερης κατά περίπτωση νομικής μορφής, και σε άμεση συνάρτηση με την εφαρμογή του ΚΦΕ |
|
6) |
Δεύτερη ευκαιρία ή Δεύτερη επιχείρηση; Μελέτη κατά περίπτωση και εξέταση του κινδύνου της «μεταβίβασης επιχείρησης» από νομική άποψη |
|
7) |
Λειτουργική και χρηματοδοτική αναδιάρθρωση, με ταυτόχρονη αναδιοργάνωση της επιχείρησης Προϋποθέσεις αναδιοργάνωσης της επιχείρησης κατά τα άρθρα 107 επ. Ν. 3588/2007 |
|
8) |
Η αποτίμηση της επιχείρησης εν μέσω κρίσης Η περίπτωση της αποεπένδυσης και συρρίκνωσης |
|
9) |
Αλλαγή των μεγεθών των αποτελεσμάτων χρήσης και της σύνθεσης του παθητικού και αύξηση της αποδοτικότητας για ανταγωνιστικότητα |
|
10) |
Η εξυγίανση της επιχείρησης μέσω του άρθρου 106 β Ν. 3588/2007. Λήψη προληπτικών μέτρων στη διαδικασία εξυγίανσης κατά το άρθρο 103 Ν. 3588/2007 |
|
11) |
Το management των αλλαγών: διοίκηση & οργάνωση ανθρωπίνου δυναμικού |
|
12) |
Η στρατηγική και η τεχνική της μείωσης του κόστους παραγωγής και του λειτουργικού κόστους. Φορολογικός σχεδιασμός και θεσμικό – νομικό πλαίσιο. |
|
13) |
Η ανάκαμψη και ανάπτυξη της μικρής επιχείρησης με βιβλία Β’ Κατηγορίας |
|
14) |
STRESS TEST ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ: όρια και αντοχές με μεταβολή των συνθηκών της επιχείρησης και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος |
|
15) |
Αντιμετωπίζουμε των ανταγωνισμό όταν μετράμε την ανταγωνιστικότητα |
4) Η ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Το ΑΜΕΣΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΣΩΣΗΣ, το οποίο περιγράψαμε στην προηγούμενη παράγραφο, ήταν ειδικού σκοπού και ορισμένου χρόνου, αφού στο χρονικό διάστημα αυτό, δίνει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να σχεδιάσει ένα βιώσιμο μεσοπρόθεσμο σχήμα.
Η δεύτερη αυτή θεματική ενότητα περιλαμβάνει τρεις φάσεις της εξυγίανσης. Πιο συγκεκριμένα:
Α) ΜΕΘΟΔΟΙ – ΛΥΣΕΙΣ
Στην φάση αυτή αναζητείται η πλέον κατάλληλη μέθοδος με την οποία θα γίνει η εξυγίανση, λαμβάνοντας υπόψη το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο. Το γεγονός ότι εξυγίανση σημαίνει άρση των αδυναμιών και προβλημάτων, το όλο θέμα εξετάζεται με την «φύση» των υποχρεώσεων, δηλαδή τράπεζες, Δημόσιο, ΕΦΚΑ, προμηθευτές. Η «φύση των υποχρεώσεων» προσδιορίζει εμμέσως πλην σαφώς και την μέθοδο εξυγίανσης.
Με βάση το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, η εξυγίανση των επιχειρήσεων μπορεί να γίνει:
(1) Με διμερείς συμφωνίες πιστωτών (διαμεσολάβηση)
(2) Με τον Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών
(3) Με τον Εξωδικαστικό μηχανισμό
(4) Με το άρθρο 106(β) του Πτ.Κ.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, η συμμετοχή του Οικονομικού και Νομικού Συμβούλου είναι απαραίτητη.
Β) Η ΑΡΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Μία από τις βασικές συνέπειες της κρίσης στις επιχειρήσεις ήταν και είναι τα ζημιογόνα αποτελέσματα. Οι συνεχείς ζημίες των επιχειρήσεων προκαλούν διάβρωση της καθαρής θέσης (μείωση των ιδίων κεφαλαίων). Η αποκατάσταση της καθαρής θέσης και η άρση της προβληματικότητας της επιχείρησης – όπως ορίζεται από την Ε.Ε. και τα αναπτυξιακά προγράμματα της χώρας – μπορεί να πραγματοποιηθεί με την συνεργασία του Χρηματοοικονομικού και Νομικού Συμβούλου.
Γ) ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΤΟΥ EBIDTA– «Η ΚΑΡΔΙΑ» ΤΗΣ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗΣ
Με την διαδικασία της εξυγίανσης, θα πρέπει η επιχείρηση να αποκτά την ικανότητα να παράγει κέρδη, αλλά και την δυνατότητα να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις προς το Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία. Βασικός παράγοντας για να έχει τις δυνατότητες αυτές η επιχείρηση, είναι το ύψος του EBIDTA (κέρδη προ τόκων, φόρων, αποσβέσεων και χρεολυσίων).
Στην φάση του σχεδίου εξυγίανσης, ένα από τα θέματα τα οποία εξετάζουμε είναι η διαχρονική συμπεριφορά της λειτουργικής κερδοφορίας (EBIDTA) και συγκεκριμένα οι μεταβλητές που την επηρεάζουν.
Η εξέταση και η μελέτη της συμπεριφοράς του EBIDTA έχει ιδιαίτερη σημασία για την φάση της ανάκαμψης, στην οποία θα αναφερθούμε στην συνέχεια.
5) Η ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Η ανάκαμψη στην επιχείρηση ορίζεται ως επάνοδος της επιχείρησης σε ρυθμούς βελτίωσης σε όλα τα επίπεδα, χωρίς να σημειώνονται απώλειες. Απλά και πρακτικά, σημαίνει ότι η επιχείρηση ανακτά έδαφος στην αγορά, αυξάνει τις πωλήσεις (έστω και σε μικρό ποσοστό) και βελτιώνει το μερίδιο αγοράς.
Στην φάση της ανάκαμψης η επιχείρηση, μέσα στα πλαίσια της νέας στρατηγικής, επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στις παρακάτω θεματικές ενότητες:
Α) ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΟΧΛΕΥΣΗ
Η λειτουργική μόχλευση αναφέρεται στην αναζήτηση μίας σχέσης ισορροπίας μεταξύ των σταθερών και μεταβλητών δαπανών, σε μία προσπάθεια μείωσης του επιχειρηματικού κινδύνου και αύξησης των κερδών.
Συγκεκριμένα, η λειτουργική μόχλευση ορίζεται ως η ελαστικότητα των κερδών στην μεταβολή των πωλήσεων. Η μεταβολή αυτή των κερδών εκφράζει ταυτόχρονα και τον επιχειρηματικό κίνδυνο που αντιμετωπίζει η επιχείρηση.
Η εξέταση της χρηματοδοτικής μόχλευσης απαντά στο ερώτημα: «κατά πόσο η χρήση των Δανειακών Κεφαλαίων συμβάλλει στην αύξηση της απόδοσης Ιδίων Κεφαλαίων;».
Β) ΤΟ MANAGEMENT ΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ
Με το σκεπτικό ότι λόγω της παρατεταμένης κρίσης και γενικά διαχρονικά, έχουμε πολλές μεταβολές στο επιχειρηματικό περιβάλλον, η επιχείρηση δεν πρέπει να είναι στατική. Θέματα που εμπίπτουν στο «χαρτοφυλάκιο» των αλλαγών είναι:
(1) Νέο επιχειρηματικό μοντέλο
(2) Ανασχεδιασμός
(3) Αναδιοργάνωση των λειτουργιών και διαδικασιών
(4) Ανθρώπινο δυναμικό – διοίκηση
Προτάσεις και ενέργειες σχετικές με το «Managementτων Αλλαγών» πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές και να είναι «προϊόν» διαγνωστικής μελέτης.
Γ) ΑΠΟΕΠΕΝΔΥΣΗ – ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ
Στη φάση της ανάκαμψης, για να μην μεταφέρουμε τα λάθη του παρελθόντος, είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να λάβουμε γενναίες αποφάσεις σε ότι αφορά το μέγεθος, όγκο και έκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Οι αποφάσεις αυτές αναφέρονται στην αποεπένδυση και τη συρρίκνωση. Αποεπένδυση σημαίνει να καταργήσουμε μία μονάδα, ένα τμήμα ή έναν τομέα, ενώ συρρίκνωση να περιορίσουμε τα παραγωγικά και λειτουργικά μέσα (δίκτυα, αντιπροσώπους, ανθρώπινο δυναμικό).
6) Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ
Η κατάλληλη νέα στρατηγική που προτείνουμε είναι να οδηγήσουμε την επιχείρηση στην ανάπτυξη. Ο όρος ανάπτυξη δεν περιορίζεται αποκλειστικά στην αύξηση του κύκλου εργασιών, αλλά σε όλα τα επίπεδα της επιχειρηματικής δράσης. Με άλλα λόγια, ένας υψηλός (ικανοποιητικός) ρυθμός μεγέθυνσης θα πρέπει να είναι προϊόν βελτίωσης της παραγωγικότητας και των διαδικασιών, να αυξάνει την ευρωστία και την ρευστότητα, να βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα και να δημιουργεί αξία.
Έτσι, η ανάπτυξη θα πρέπει να εδράζεται στις παρακάτω θεματικές ενότητες – πυλώνες:
Α) STRESS TEST ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Από πλευράς F.B.S., έχει αναπτυχθεί ένα σύστημα «πολυμεταβλητού» μοντέλου, που εξετάζει τα όρια, τις αντοχές, αλλά και τις επιδόσεις της επιχείρησης, όταν μεταβάλλονται όλες σχεδόν οι μεταβλητές του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Μέσα στο σύστημα των μεταβλητών, εντάσσονται και οι μεταβλητές του λειτουργικού κύκλου του Κεφαλαίου Κινήσεως (αποθέματα, απαιτήσεις, προμηθευτές). Επίσης, για την υγιή ανάπτυξη, απαντά πόσα κεφάλαια θα απαιτηθούν και ποιο θα είναι το ύψος των χρηματικών εξόδων.
Στο διάγραμμα που ακολουθεί, παρουσιάζεται ένα δείγμα πινάκων του συστήματος.
Β) ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΕ ΣΤΟΧΟΥΣ
Όλες οι φάσεις και τα βήματα που περιγράψαμε εντάσσονται σε ένα σύστημα χρηματοοικονομικού προγραμματισμού και ελέγχου που αποτελείται από μία σειρά προϋπολογισμών. Τα βασικά κριτήρια της προϋπολογιστικής αυτής είναι:
(1) Ο βαθμός εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε μηνιαία και ετήσια βάση και σύμφωνα με την εποχικότητα.
(2) Οι διαχρονικές μεταβολές – τάσεις που σημειώνονται σε σχέση με το παρελθόν.
(3) Η βελτίωση και ο βαθμός βιωσιμότητας της επιχείρησης.
Τα παραπάνω κριτήρια διασφαλίζουν την επιτυχή πορεία της επιχείρησης και τις υψηλές αποδόσεις.
Γ) ΤΟ MANAGEMENT ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ
Η ανάπτυξη αποκτά «όνομα και αξία» όταν προσθέτει αξία στην επιχείρηση. Η οικονομική προστιθέμενη αξία αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο της τελευταίας αυτής θεματικής ενότητας της νέας στρατηγικής που προτείνουμε.
Η οικονομική προστιθέμενη αξία (EconomicValueAdded) προκύπτει από την επεξεργασία δώδεκα (12) μεγεθών και δεικτών της επιχείρησης. Έτσι, προσδιορίζεται το απόλυτο ύψος της αξίας που δημιούργησε η επιχείρηση, στον χρόνο που μας πέρασε.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η πρότασή μας για μία νέα στρατηγική για τις επιχειρήσεις αφορά όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων – πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες και μεγάλες. Θα λέγαμε ότι είναι παντός καιρού, αφού έχει μεγάλη προσαρμοστικότητα για όλες τις καταστάσεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σήμερα.
Η πρότασή μας δεν αποτελεί ένα δημοσιογραφικό ή επιστημονικό άρθρο, αλλά εκφράζει το «δυνατό και εφικτό», μέσα από την ελληνική πραγματικότητα.
Η πρότασή μας δεν έχει βιβλιογραφικές αναφορές και αναφορές σε πηγές, καθώς βασίζεται στη συσσωρευμένη εμπειρία μας μαζί με την επιστημονική γνώση, αλλά και την γνώση που αποκτήσαμε δίπλα στον επιχειρηματία.
Η πρότασή μας δείχνει το δρόμο, εμείς είμαστε για να περάσουμε μαζί με τον επιχειρηματία …στην απέναντι όχθη.