ΠΩΣ ΜΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΠΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ… ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
Τον τελευταίο καιρό και μάλιστα ύστερα από την εμφάνιση του Κορωνοϊού, η έννοια της προβληματικής επιχείρησης επανήλθε στην επικαιρότητα. Αυτό έγινε διότι τα μέτρα, οι ενισχύσεις και οι κάθε είδους χρηματοδοτήσεις που δόθηκαν, ή και ακόμη δίνονται, από την πολιτεία συνδέθηκαν με τον χαρακτηρισμό της επιχείρησης ως μη προβληματική.
Η πολιτεία, εφαρμόζοντας τον κανονισμό 651/2014 της ΕΕ, δέχτηκε ότι μία επιχείρηση χαρακτηρίζεται ως μη προβληματική και συνεπώς, εμμέσως πλην σαφώς, βιώσιμη όταν το ύψος των ιδίων κεφαλαίων είναι τουλάχιστον >50% του μετοχικού κεφαλαίου. Στην περίπτωση βέβαια αυτής της αξιολόγησης, έκανε ένα βήμα μπροστά για τις επιχειρήσεις που τηρούν Β’ κατηγορία βιβλία, όπου δέχθηκε ότι φθάνει η δήλωση του λογιστή για την αξιολόγηση της επιχείρησης.
Για τις «αξιολογήσεις» αυτές, εκφράσαμε τις αντιρρήσεις με σχετικά άρθρα (FBS) και υποδείξαμε τους τρόπους και τεχνικές για την αξιολόγηση μιας επιχείρησης ως προβληματική.
Στο άρθρο αυτό εξετάζουμε το όλο θέμα από μία άλλη οπτική γωνία, με βάση το Ν. 4548/2018 και συγκεκριμένα το άρθρο 119. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την παράγραφο (4) του άρθρου 119 του Ν. 4548/2018, ορίζεται ότι: «Σε περίπτωση που το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας γίνει κατώτερο από το μισό (1/2) του κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλέσει τη γενική συνέλευση, μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από τη λήξη της χρήσης, με θέμα τη λύση της εταιρείας ή την υιοθέτηση άλλου μέτρου.»
Η οικονομική κρίση που περάσαμε, σε συνδυασμό με την πανδημία που αντιμετωπίζουμε, δεν αφήνει περιθώρια σκέψης για αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου με καταβολή μετρητών. Η λύση πρέπει να αναζητηθεί αλλού και βρίσκεται στην ονομαστική μείωση του κεφαλαίου, σύμφωνα με το άρθρο 29 του Ν. 4548/2018.
Η αδυναμία αύξησης μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών οδηγεί την επιχείρηση στην ονομαστική μείωση του μετοχικού κεφαλαίου για την κάλυψη ζημίων. Για το θέμα αυτό δεν θα αναφερθούμε σε νομικά θέματα της διαδικασίας και σε μία σειρά άλλων υποχρεώσεων που πηγάζουν από το θεσμικό πλαίσιο περί ανωνύμων εταιριών. Άλλωστε, το θέμα αυτό αφ’ ενός μεν δεν εμπίπτει στο ενδιαφέρον μας, αφ’ ετέρου δε εμείς θέλουμε να δούμε την χρηματοοικονομική διάσταση του θέματος και αν και κατά πόσο «διορθώνεται» η προβληματικότητά της.
Προκειμένου να εξετάσουμε το όλο θέμα, θα χρησιμοποιήσουμε ένα αριθμητικό παράδειγμα της επιχείρησης “SIGMAS”. Έστω το παθητικό της επιχείρησης SIGMA S ΑΕ στο τέλος του 2019 είχε ως εξής:
ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΠΟΣΑ:
ΜΕΤΟΧΙΚΟ 2.500.000
Αποθεματικά 500.000
Συσσωρευμένες Ζημίες – 2.000.000
Σύνολο Ιδίων Κεφ. 1.000.000
Προμηθευτές 400.000
Τράπεζες 3.000.000
Πιστωτές 600.000
Δημόσιο 750.000
Ασφαλιστικά Ταμεία 250.000
Σύνολο Ξένων Κεφ. 5.000.000
ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 6.000.000
Με βάση την δομή (σύνθεση) των ιδίων κεφαλαίων, ο δείκτης ίδιο κεφάλαιο προς μετοχικό είναι 1.000.000 / 2.500.000 = 40%. Η τιμή (40%) του δείκτη χαρακτηρίζει την επιχείρηση προβληματική, αφού είναι μικρότερη του 50%. Η Γενική Συνέλευση της επιχείρησης «SIGMA S» ΑΕ αποφασίζει τη μείωση του μετοχικού κεφαλαίου με συμψηφισμό ζημίων.
Μετά την απόφαση αυτή το σύνολο των ιδίων παραμένει στο ίδιο ύψος 1.000.000, πλην όμως το μετοχικό κεφάλαιο, που γίνεται τώρα 500.000. Αποτέλεσμα των μεταβολών αυτών είναι ο δείκτης των Ιδίων Κεφαλαίων προς Μετοχικό Κεφάλαιο να γίνεται 1.000.000 / 500.000 = 200%.
Παρά το γεγονός ότι και στις δύο περιπτώσεις ο βαθμός εξάρτησης της επιχείρησης, όπως αυτός εκφράζεται με τον δείκτη δανειακής επιβάρυνσης (Ξένα Κεφάλαια / Σύνολο Κεφαλαίων), είναι ιδιαίτερα ψηλός (83,33%), στην δεύτερη περίπτωση η επιχείρηση τώρα ως μαγική εικόνα χαρακτηρίζεται μη προβληματική.
Η «μεθοδολογία» αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μία διαδικασία «ωραιοποίησης» του ισολογισμού, ωστόσο όμως, από το γεγονός ότι θα είναι απαλλαγμένη από το χαρακτηρισμό της προβληματικής επιχείρησης, επιτρέπει την ίδια την επιχείρηση να τύχει των ενισχύσεων και των χρηματοδοτήσεων ως μία μη προβληματική επιχείρηση.
Η μείωση του Μετοχικού Κεφαλαίου θα μπορούσε μα συνδεθεί με ταυτόχρονη αύξηση του Μετοχικού κεφαλαίου στα πλαίσια της εξυγίανσης της επιχείρησης. Με το θέμα αυτό θα ασχοληθούμε σε άλλο άρθρο.