Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ…….. ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

ΕΙΝΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΗ

 

του Δημητρίου Γ. Καμπούρη

Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Ειδικός Επιστήμονας σε Θέματα

Χρηματοοικονομικής Διοίκησης και Επενδύσεων

 

1. ΣΚΟΠΟΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Η παρούσα μελέτη εντάσσεται σε μία σειρά μελετών που πραγματοποίησε και πραγματοποιεί η εταιρεία μας (F.B.S)  για τον τομέα Υγείας της χώρας μας. Σημείο αναφοράς και αφετηρίας για τη σύνταξη των μελετών αυτών ήταν η εισαγωγή του clawback και rebate στον τομέα της Υγείας.  Η μελέτη αυτή αναφέρεται στην οικονομική κατάσταση των διαγνωστικών κέντρων για το χρονικό ορίζοντα 2010-2014.  Σημειώνεται ότι η εισαγωγή του clawback και rebate αρχίζει από το 2012, ένα σύστημα που δεν έχει καμία οικονομική ερμηνεία. Τα διαγνωστικά κέντρα αποτελούν  την αιχμή του δόρατος του τομέα Υγείας της χώρας μας με δύο παραγωγικούς συντελεστές, το άρτια εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό και τον εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας.  Ο εξοπλισμός των διαγνωστικών κέντρων τις πιο πολλές φορές αποκτήθηκε με δανεισμό ή με leasing.  Οι περιπτώσεις αυτές δημιουργούν, μαζί με τα άλλα, προβλήματα επιβίωσης για πολλές επιχειρήσεις του κλάδου.

 

 

1. ΤΟ ΔΕΙΓΜΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

 

Για την παρούσα μελέτη εξετάστηκαν επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε όλη την Ελλάδα. Από πλευράς νομικής μορφής, οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι ανώνυμες εταιρείες Α.Ε. και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης Ε.Π.Ε.. Οι επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στην έρευνά μας είναι εκείνες που δημοσίευσαν οικονομικές καταστάσεις την περίοδο 2012-2014 (συνεχώς).

Με βάση τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η μελέτη βασίζεται σε δευτερογενή στοιχεία τα οποία θεωρούμε ακριβή και αξιόπιστα και γενικά δεν μπορούν να αμφισβητηθούν.

Από το δείγμα της έρευνας μας εξαιρέθηκαν δυο μεγάλες επιχειρήσεις των οποίων ο κύκλος εργασιών είναι πολύ μεγάλος και έτσι θα αλλοίωνε τα αποτελέσματα της έρευνας. Στο δείγμα περιλαμβάνονται 102 επιχειρήσεις, με σύνολο πωλήσεων 120.641.929,23€ με μέσο κύκλο εργασιών  1.181.000€ και με το μεγαλύτερο κύκλο εργασιών 4.426.681€.

 

 

 

2. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

 

Από πλευράς αντικειμένου, η παρούσα μελέτη βρίσκεται στο χώρο του  Financial Management (χρηματοοικονομική διοίκηση). Οι φάσεις που ακολουθήθηκαν ήταν:

1. Συλλογή στοιχείων
2. Σύνταξη ενοποιημένου ισολογισμού και αποτελεσμάτων χρήσης
3. Προσδιορισμός αριθμοδεικτών
4. Stress Test
5. Προσδιορισμός του επιπέδου βιωσιμότητας

 

Προκειμένου να υπάρχει έλεγχος στη διασταύρωση των δεικτών η ανάλυση της μελέτης έγινε για κάθε επιχείρηση του κλάδου.

 

 

 

 

4. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

 

• ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ

Από τους πίνακες με τις διαχρονικές μεταβολές που παρουσιάζονται στη συνέχεια (διαχρονικές μεταβολές % και διαχρονικές μεταβολές με έτος βάσης 100=2010) προκύπτουν οι παρακάτω διαπιστώσεις:

• Ο όγκος των πωλήσεων στην εξεταζόμενη περίοδο παρουσίασε μείωση κατά 9,1%
• Η μείωση των πωλήσεων κατά 9,1% θα έπρεπε να συνοδευτεί αντίστοιχα με μείωση των απαιτήσεων. Αντιθέτως όμως οι απαιτήσεις αυξάνονται κατά 24,3%.  Η δυσαρμονία αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι το Δημόσιο επιβραδύνει ακόμη περισσότερο τις πληρωμές προς τα διαγνωστικά κέντρα.
• Η παραπάνω κατάσταση δημιουργεί έντονα προβλήματα ρευστότητας στις επιχειρήσεις του κλάδου
• Οικονομικά αποτελέσματα: από κέρδη το 2010 22.236.267€ έχουμε ζημίες το 2014 2.835.572€

 

• Η ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Μπορεί οι δείκτες γενικής ρευστότητας να ευημερούν, ωστόσο τα διαγνωστικά κέντρα με βάση το χρόνο ρευστοποίησης των απαιτήσεων παρουσιάζουν πρόβλημα ρευστότητας.  Οι επιχειρήσεις του κλάδου διαθέτουν ικανοποιητικό μόνιμο κεφάλαιο κινήσεως που προέρχεται τόσο από ίδια κεφάλαια όσο και από τραπεζικό δανεισμό.  Η φύση της δραστηριότητας του κλάδου είναι τέτοια που δεν απαιτείται η διατήρηση αποθεμάτων και συνεπώς στην περίπτωση αυτή είναι ελάχιστα.  Διαχρονικά, το ύψος των υποχρεώσεων προς προμηθευτές είναι σταθερό ως προς το ύψος των πωλήσεων συνεπώς η πιστωτική πολιτική είναι εναρμονισμένη και εξοφλούνται κανονικά οι υποχρεώσεις.

 

• ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ

 

Για το 2014 από τις 102 επιχειρήσεις του δείγματος, οι 51 είχαν θετικά αποτελέσματα και οι 51 ζημίες.  Το ενδιαφέρον από πλευράς αποδοτικότητας των επιχειρήσεων στα πλαίσια ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων επικεντρώνεται στους παρακάτω δείκτες. Οι δείκτες δείχνουν ταυτόχρονα και τις μεταβολές που σημειώνονται από την αρχή της εξεταζόμενης περιόδου 2010 και στο τέλος του 2014.

 

ΔΕΙΚΤΗΣ                                                    2010                    2014

Μικτό περιθώριο κέρδους                      49,28%               45,64%

Καθαρό περιθώριο κέρδους                   20,9%                 -2,35%

Αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων         40,6%                 -4,18%

Από την ανάγνωση των παραπάνω δεικτών προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα της επιδείνωσης της αποδοτικότητας το 2014.  Άποψή μας είναι η επιδείνωση αυτή θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι το 2018, περίοδος που θα ισχύει το clawback και rebate.

 

• ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ

Η εξάρτιση των επιχειρήσεων από ξένα κεφάλαια πάσης φύσεως χαρακτηρίζεται χαμηλή από το γεγονός ότι το ποσοστό  συμμετοχής ξένων κεφαλαίων είναι μόνο 53,5% όταν στις ελληνικές επιχειρήσεις είναι 80%.  Σε ότι αφορά το βραχυχρόνιο τραπεζικό δανεισμό, αυτός είναι μόλις 13,3% των πωλήσεων ενώ τα χρηματοοικονομικά έξοδα (τόκοι και συναφή έξοδα) ως ποσοστό των πωλήσεων είναι μόλις 1,9%.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι ο κλάδος των διαγνωστικών κέντρων παρουσιάζει στην παρούσα φάση μια ικανοποιητική διάρθρωση κεφαλαίου και καλή κεφαλαιακή επάρκεια.  Αν όμως, όπως προβλέπεται, συνεχισθούν τα αρνητικά αποτελέσματα θα έχουμε διάβρωση των ιδίων κεφαλαίων … και δημιουργία νέων προβληματικών επιχειρήσεων και γιατί όχι και λουκέτα.

 

 

 

5. STRESS TEST (ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΟΧΕΣ) ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ

 

Με ειδική μεθοδολογία που έχει αναπτύξει η FBS προσδιορίζονται τα όρια και οι αντοχές του κλάδου σαν να είναι μια ενιαία επιχείρηση.  Μεταξύ των μεταβλητών που χρησιμοποιούνται είναι:

1. Διαχρονική μεταβολή των πωλήσεων
2. Διαχρονική μεταβολή των εξόδων
3. Το μέσο μικτό περιθώριο κέρδους
4. Οι τόκοι
5. Οι αποσβέσεις

Ο συνδυασμός των παραπάνω μεταβλητών παρουσιάζεται στη συνέχεια που ακολουθεί με τις δυνατότητες να επανέλθει ο κλάδος στην κερδοφορία.  Οι δυνατότητες να επανέλθει ο κλάδος στην κερδοφορία είναι ελάχιστες αν όχι αδύνατες αφού κάθε μείωση του λειτουργικού κόστους (εξόδων) θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Από το σχετικό πίνακα που ακολουθεί  μεταξύ άλλων βγαίνουν τα συμπεράσματα:

1. Με τα ίδια έξοδα του 2014 ο κλάδος επανέρχεται στην κερδοφορία όταν αυξήσει τις πωλήσεις πάνω από 5%
2. Περίπου στο ίδιο ποσοστό απαιτείται μείωση των εξόδων

• Σε περίπτωση όμως που έχουμε μια μείωση των πωλήσεων κατά 10% λόγω clawback τότε με τα ίδια έξοδα θα έχουμε ζημίες 8.333.393€.

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν σε τι δύσκολη κατάσταση βρίσκεται ο κλάδος σήμερα αφού μια μείωση των πωλήσεων κατά 10% το 2015 είναι πολύ πιθανή.

 

 

 

6. ΕΠΙΠΕΔΟ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

Προκειμένου να προσδιορίσουμε (αξιολογήσουμε) το επίπεδο βιωσιμότητας των επιχειρήσεων χρησιμοποιήσαμε τους παρακάτω δείκτες με τους αντίστοιχους συντελεστές στάθμισης:

ΔΕΙΚΤΗΣ

1. Αναλογία ιδίων κεφαλαίων 20%
2. Δυναμική δανειακή επιβάρυνση 25%
3. Καθαρό λειτουργικό κέρδος 15%
4. Χρόνος εξόφλησης κεφαλαίου 15%
5. Κάλυψη τόκων 15%
6. Ειδική ρευστότητα 10%

Σύνολο                                      100%

Με βάση τη στάθμιση των παραπάνω δεικτών όπως προκύπτουν από τους 102 ισολογισμούς που επεξεργασθήκαν, ο μέσος όρος των επιχειρήσεων, με άριστα το 10, βαθμολογείται με 5,9.  Η βαθμολογία αυτή μας δίνει την αξιολόγηση για τον κλάδο «χαμηλού κινδύνου, χαρακτηρίζεται ικανοποιητική χρηματοδοτικής δομής, προσοχή σε ειδικά θέματα».  Η αναφορά στα ειδικά θέματα αναφέρεται στο μεγάλο χρόνο που απαιτείται για τη ρευστοποίηση των απαιτήσεων (ΕΟΠΥΥ).

Η παραπάνω βαθμολογία αναφέρεται στο μέσο σταθμικό όρο του κλάδου, ωστόσο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι 30 επιχειρήσεις βρίσκονται στην περιοχή του υψηλού κινδύνου βαθμολογία 0-4, δηλαδή 21.40%. Να σημειώσουμε ότι 10 από τις παραπάνω επιχειρήσεις απειλούνται με άμεσο κλείσιμο. Στις περισσότερες επιχειρήσεις το άθροισμα των λογαριασμών πελάτες και χρεώστες είναι πολύ μεγαλύτερο των εσόδων, με άλλα λόγια οι επιχειρήσεις δημιουργούν έσοδα, αυξάνονται οι απαιτήσεις, φορολογούνται, δεν εισπράττουν και όλα τακτοποιούνται με το claw back και rebate.

 

 

 

• ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Από την ανάγνωση της παρούσας μελέτης, θα λέγαμε ότι οι επιχειρήσεις των διαγνωστικών κέντρων έδειξαν στην περίοδο της κρίσης να έχουν αντοχές. Οι αντοχές όμως αυτές συνδέονται με την εμφάνιση του clawback και rebate το 2014 το 50% των επιχειρήσεων παρουσίασε ζημιές που έφτασαν τα 12 εκατομμύρια 244 2697 για να αντισταθμίσουν με τα κέρδη των υπολοίπων 50% 9552000 126 όταν το επίπεδο βιωσιμότητας αξιολογηθεί το σύνολο των επιχειρήσεων χαρακτηρίζεται ικανοποιητικό όταν όμως εξετάσουμε το επίπεδο βιωσιμότητας των επιχειρήσεων παρουσιάζει αρνητικά αποτελέσματα τότε υπάρχει έντονος προβληματισμός για τις προοπτικές των επιχειρήσεων αυτών το έτος 2014 ήταν ένα πολύ δύσκολο και ακόμη δυσκολότερο προβλέπεται το έτος 2015

Η μεταβολή των συνθηκών λειτουργίας, τα προβλήματα ρευστότητας τα καθιερωμένα τιμολόγια και οι καθυστερημένες εισπράξεις από το δημόσιο δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό. Τα διαγνωστικά κέντρα καλούνται να προχωρήσουν σε διαγνωστική μελέτη για τα όρια των αντοχών τους. Ο επιχειρηματικός κίνδυνος είναι ήδη ορατός και για να τον αντιμετωπίσουν χρειάζεται επανασχεδιασμός των λειτουργιών και ένταξη των επιχειρήσεων σε ένα σύστημα ολοκληρωμένου χρηματοοικονομικού προγραμματισμού. Η διαγνωστική μελέτη για την παρούσα κατάσταση είναι απαραίτητη για όλες τις επιχειρήσεις. Σε ένα μεγάλο ποσοστό οι επιχειρήσεις θα πρέπει να προχωρήσουν στη λειτουργική και χρηματοδοτική αναδιοργάνωση. Στην παρούσα φάση υπάρχουν και επιχειρήσεις που θα πρέπει να προχωρήσουν σε μία μορφή διαδικασίας εξυγίανσης πριν είναι αργά και η εταιρεία F.B.S αφού μελέτησε τους κλάδους του τομέα Υγείας της χώρας μας σε επίπεδο επιστημονικής έρευνας όπως και στην περίπτωση των διαγνωστικών κέντρων σχεδίασε ένα προϊόν υπηρεσία financial care and financial health το οποίο δίνει απάντηση στους προβληματισμούς και ανησυχίες των επιχειρήσεων. Το προϊόν αυτό είναι αποτέλεσμα της εμπειρίας και της επιστημονικής γνώσης της εταιρίας FBS σε θέματα βιωσιμότητας και εξυγίανσης των επιχειρήσεων.