ΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΑΤΡΟΠΗ!!
ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ F.B.S ΓΙΑ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ:
«ΔΑΝΕΙΑ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΓΙΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΙΝΗΣΕΩΣ ΜΟΝΙΜΟΤΕΡΟΥ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ»
1. ΣΚΟΠΟΣ
Όταν ένας τομέας, όπως ο Τουρισμός, συμμετέχει άμεσα ή έμμεσα κατά 30% στη διαμόρφωση του ΑΕΠ της χώρας, δικαιολογημένα το ενδιαφέρον όλων στρέφεται στις εξελίξεις που συμβαίνουν και σημειώνονται στον τομέα αυτό. Στα έτη 2020 και 2021 οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης και τώρα στο τελευταίο τρίμηνο, ένα τρίμηνο χαμηλών επιδόσεων υπό κανονικές συνθήκες, υπάρχει έντονος προβληματισμός για το 2022.
Παρά τα μέτρα και τις ενισχύσεις της Πολιτείας, η ρευστότητα των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων έχει μηδενισθεί με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν προβλήματα ακόμη και υγιείς μέχρι «χθες» επιχειρήσεις.
Στη μελέτη αυτή παρουσιάζουμε (F.B.S) μία πρόταση η οποία αντισταθμίζει τις απώλειες της λειτουργικής κερδοφορίας των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων και οδηγεί αυτές σε ένα μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα «κανονικότητας» (όπως γράφεται και λέγεται) και ομαλής λειτουργίας, λύνοντας σημαντικά προβλήματα ρευστότητας.
2. Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Για τις ανάγκες της παρούσας εργασίας επιλέξαμε ένα δείγμα (63) ξενοδοχειακών επιχειρήσεων με τα παρακάτω χαρακτηριστικά και κριτήρια:
1) Νομική μορφή: Ανώνυμες Εταιρίες ή ΕΠΕ
2) Οικονομικές χρήσεις: 2015-2019
3) Τόπος εγκατάστασης: Ευρύτερη Περιφέρεια Αττικής
4) Ύψος δραστηριότητας: Πωλήσεις > 1.000.000€
5) Βασική προϋπόθεση: Να έχουν δημοσιεύσει ισολογισμούς για όλα τα έτη και να είναι διαθέσιμοι
6) Πηγές στοιχείων (α): ICAP Δημοσιευμένοι ισολογισμοί
7) Πηγές στοιχείων (β): F.B.S -Ανάλυση ισολογισμών επεξεργασμένα στοιχεία
8) Σύνταξη-Επιμέλεια: FINANCIAL BUSINESS SYSTEMS Δρ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ (F.B.S)
9) 9.1) Επιστημονικός Υπεύθυνος: Δημήτριος Καμπούρης, οικονομολόγος, Διδάκτωρ του ΑΠΘ, Ειδικός επιστήμονας σε θέματα χρηματοοικονομικής Διοίκησης και εξυγίανσης επιχειρήσεων
9.2) Μέλη της επιστημονικής ομάδας: Καμπούρης Άγγελος, Μανδάλτση Βασιλική
Η επιλογή του δείγματος και τα ξενοδοχεία της Αττικής επιλέχθηκαν με το σκεπτικό ότι το 2019 είχαν εξαιρετικές επιδόσεις και πολύ ικανοποιητική χρηματοοικονομική δομή. Υπό την έννοια αυτή το ενδιαφέρον της μελέτης εστιάζεται στις αντοχές των επιχειρήσεων, στις μεταβολές του όγκου δραστηριότητας.
3. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Προκειμένου να υποστηρίξουμε την πρότασή μας και ειδικότερα την αναγκαιότητα εφαρμογής, ακολουθείται η παρακάτω μεθοδολογία η οποία περιλαμβάνει δύο (2) φάσεις:
Στην πρώτη φάση με βάση τους ισολογισμούς του δείγματος για μία πενταετία 2015-2019 προχωρήσαμε σε μία ανάλυση της χρηματοοικονομικής κατάστασης και της χρηματοδοτικής πολιτικής των επιχειρήσεων.
Στη δεύτερη φάση, σε ένα δείγμα επιχειρήσεων (63) ξενοδοχειακών επιχειρήσεων εξετάζουμε τα όρια αντοχής των επιχειρήσεων σε επίπεδο οικονομικών αποτελεσμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, με έτος αναφοράς το έτος 2019, προχωρήσαμε σε ένα STRESS TEST για τα όρια αντοχής των επιχειρήσεων (ξενοδοχειακών επιχειρήσεων της ΑΘΗΝΑΣ) με έτος αναφοράς το 2019 (Σημείο αφετηρίας και αναφοράς). Λεπτομέρειες στην ανάλυση του δείγματος.
Με βάση τα αποτελέσματα των δύο παραπάνω αναλύσεων και τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις σε ένα μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, παρουσιάζουμε στη συνέχεια την πρότασή μας.
Η πρόταση αυτή, όπως θα δούμε στη συνέχεια, έχει τόσο ποιοτικά στοιχεία, όσο και ποσοτικά τα οποία συνδέονται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κλάδου, αλλά και τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετωπίζει ο κλάδος εξαιτίας της πανδημίας. Οι τεχνικές και οι έννοιες που χρησιμοποιούνται αναφέρονται στο γνωστικό επιστημονικό επίπεδο της χρηματοδοτικής Διοίκησης (Financial Management).
4. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ- ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ
Όπως προαναφέραμε ότι η επιλογή του δείγματος έγινε με το κριτήριο οι επιχειρήσεις που περιλαμβάνονται στο δείγμα να έχουν μία «υγιή βάση», Στόχος της ανάλυσης που θα ακολουθήσει είναι ο προσδιορισμός της επίδραση και επιδείνωσης της υγιούς βάσης κάτω από τις μεταβολές του όγκου δραστηριότητας.
Σύμφωνα με τα βασικά μεγέθη των επιχειρήσεων, όπως αυτά παρουσιάζονται στον πίνακα (1), προσδιορίσαμε τους σχετικούς χρηματοοικονομικούς και χρηματοδοτικούς δείκτες που προκύπτουν. Από την μελέτη των δεικτών του πίνακα προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι στο τέλος του 2019 οι επιχειρήσεις του δείγματος είχαν μία πολύ καλή χρηματοοικονομική δομή και δεν αντιμετώπιζαν ουσιαστικά προβλήματα.
Με σημείο αναφοράς του δείκτες του 2019 και αφού προχωρήσουμε σε μία ανάλυση ευαισθησίας STRESS TEST θα αξιολογήσουμε την κατάσταση των επιχειρήσεων ανάλογα των συνθηκών που δημιουργούνται.
5. STRESS TEST ΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΟΧΕΣ ΤΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Με βάση το δείγμα των επιχειρήσεων, προχωρήσαμε στη σύνταξη των ενοποιημένων ισολογισμών και αποτελεσμάτων χρήσης για το χρονικό ορίζοντα 2015-2019.
Με αναφορά στα παραπάνω αποτελέσματα χρήσεως, γίνεται η παραδοχή ότι ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων ως ποσοστό του κύκλου εργασιών του 2019 θα διαμορφωθεί όπως φαίνεται στο αριστερό σκέλος του πίνακα που ακολουθεί (κάθετη στήλη).
Στο δεξιό σκέλος του πίνακα παρουσιάζεται η συμπεριφορά των λειτουργικών εξόδων (έξοδα διάθεσης και διοίκησης) σε μία ποσοστιαία κλιμάκωση + .Στο κέντρο του πίνακα παρουσιάζονται τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) κάτω από μία σειρά συσχετίσεων (συνδυασμών) του ύψους των πωλήσεων και των εξόδων Διοίκησης και διάθεσης. Από την προσεκτική μελέτη του πίνακα προκύπτουν οι παρακάτω αξιολογικές παρατηρήσεις:
1. Τα έτη 2020-2021 οι επιχειρήσεις του δείγματος θα παρουσιάσουν αρνητικά λειτουργικά κέρδη ακόμη και στην περίπτωση που μειώσουν τα έξοδα κατά 25%
2. Το έτος 2022 θα παρουσιάσουν λειτουργικά κέρδη τα οποία όμως δεν θα είναι ικανά να αντιμετωπισθούν τα χρηματοοικονομικά έξοδα, χρεολύσια και λοιπές υποχρεώσεις του παρελθόντος.
3. Η λειτουργική κερδοφορία επανέρχεται στα επίπεδα του παρελθόντος όταν κι εφόσον οι επιχειρήσεις παρουσιάσουν ύψος πωλήσεων ίσο ή και μεγαλύτερο του 2019.
Μία πιθανή εξέλιξη είναι οι επιχειρήσεις να παρουσιάσουν πωλήσεις το 2022 κοντά στο 80% του έτους 2019 και φυσικά θα βρίσκονται κοντά στην περιοχή του Νεκρού Σημείου (Break Even Point). Αν λάβουμε υπόψη ότι τα ξενοδοχεία παρουσιάζουν υψηλή λειτουργική μόχλευση* (operating Leverage) τότε μπορούμε να ατενίζουμε με αισιοδοξία το ύψος της λειτουργικής κερδοφορίας από το 2023 και μετά.
*Η λειτουργική μόχλευση προσδιορίζεται από το ποσοστό μεταβολής των πωλήσεων και το ποσοστό μεταβολής των κερδών.
6. ΔΑΝΕΙΑ ΑΝΑΚΑΜΨΗΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΚΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΉΣΕΩΣ ΜΟΝΙΜΟΤΕΡΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ
Ύστερα από όσα εξετάσαμε και αναφέραμε στις προηγούμενες παραγράφους, ακολουθεί η πρότασή μας για χορήγηση δανείων ανάκαμψης για ανάγκες κεφαλαίου κινήσεως. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το 2020 και 2021 είχαμε τη λειτουργική ανατροπή των επιχειρήσεων. Έτσι, από έναν EBITDA της τάξεως του 30% των πωλήσεων, γίνεται στα δύο τελευταία χρόνια αρνητικός.
Η παραπάνω εξέλιξη δείχνει την αδήριτη ανάγκη ενίσχυσης χρηματοδότησης των επιχειρήσεων στον αγώνα επιβίωσης που δίνουν και θα δώσουν το 2020 έως και το 2022. Αυτό μας οδηγεί στη σκέψη και την πρόταση για τη χρηματοδότηση των ξενοδοχειακών μονάδων με κεφάλαια κινήσεως μονιμότερου χαρακτήρα. Τα βασικά στοιχεία της κατ΄ αρχήν πρότασής μας έχει ως εξής:
1.Ύψος δανείου: Το διπλάσιο της λειτουργικής κερδοφορίας του έτους 2019 με το ελάχιστο 50.000€ όταν ο EBITDA < 25.000€ και πάντα θετικός.
2.Σκοπός: Ανάκτηση της απώλειας λειτουργικού κέρδους και ενίσχυση της ρευστότητας
3. Περίοδος χάριτος: Δύο χρόνια με έναν χρόνο άτοκο
4. Χρόνος εξόφλησης: Πέντε (5) χρόνια μετά την περίοδο χάριτος
5.Επιτόκιο: 3% μαζί με την εισφορά το 0,60%
6.Εγγυήσεις: Δημόσιο 80%, επιχείρηση 20%, (cash collateral ή εκταμίευση το 80%)
7. Υποβολή μελέτης βιωσιμότητας: Πέραν των άλλων κριτηρίων, ύψος πωλήσεων του 2022 τουλάχιστον του 50% του 2019.
8.Τρόπος εκταμίευσης: το 60% στο α΄ εξάμηνο του 2022 και το 40% στο β΄ εξάμηνο ή όταν συμπληρώσει κύκλο εργασιών το 2022 ίσο με το 50% του 2019.
9.Τρόπος εξόφλησης: Χρεολυτικά οπισθοβαρές το 30% του δανείου σε 2 πρώτα χρόνια και το 70% στα τρία επόμενα χρόνια.
Η παραπάνω πρότασή μας περιλαμβάνει τα βασικά στοιχεία όρους και προϋποθέσεις οι οποίοι στην πράξη μπορούν να διαμορφωθούν και να βελτιωθούν.
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Ο κλάδος των Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων είναι αυτός που περισσότερο από κάθε άλλον δέχθηκε τις αρνητικές συνέπειες και επιπτώσεις της Πανδημίας. Τα μέτρα στήριξης και ενίσχυσης κράτησαν ζωντανές τις επιχειρήσεις, δεν ήταν όμως αρκετά για την επανεκκίνηση η οποία έδειξε και έχει σημεία χρόνιας υστέρησης.
Η επανεκκίνηση αργεί να πάρει ρυθμούς που χρειάζονται οι επιχειρήσεις ενώ συνοδεύεται με υποχρεώσεις, αναβολές και αναστολές του παρελθόντος.
Η πρότασή μας αναφέρεται στην ανάκαμψη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, μιας ανάκαμψης που θα φέρει την ανάπτυξη και θα βοηθήσει στη βιωσιμότητα και αποδοτικότητα των επιχειρήσεων.
Με κυρίαρχο κριτήριο τον δείκτη EBITDA του 2019, η πρότασή μας αφορά βιώσιμες επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, χωρίς διακρίσεις.
Το 2018,σε μία σχετικά καλή χρονιά, περίπου 1.000 ξενοδοχειακές μονάδες ήταν για πλειστηριασμό. Το ποσοστό συμμετοχής των ξενοδοχείων που πτώχευσαν από 0,5% το2015, το 2019 έφθασε στο 3,2% των συνολικών πτωχεύσεων της χώρας. Τα στοιχεία αυτά δημιουργούν έντονο προβληματισμό.
Η επιβίωση των ξενοδοχειακών μονάδων και η στήριξη αυτών με ειδικές μορφές χρηματοδότησης είναι εθνική επιταγή και πρέπει να είναι ουσιαστικό εργαλείο για την Πολιτεία.
Ο κλάδος των Ξενοδοχειακών επιχειρήσεων είναι αυτός που περισσότερο από κάθε άλλον δέχθηκε τις αρνητικές συνέπειες και επιπτώσεις της Πανδημίας. Τα μέτρα στήριξης και ενίσχυσης κράτησαν ζωντανές τις επιχειρήσεις, δεν ήταν όμως αρκετά για την επανεκκίνηση η οποία έδειξε και έχει σημεία χρόνιας υστέρησης.
Η επανεκκίνηση αργεί να πάρει ρυθμούς που χρειάζονται οι επιχειρήσεις ενώ συνοδεύεται με υποχρεώσεις, αναβολές και αναστολές του παρελθόντος.
Η πρότασή μας αναφέρεται στην ανάκαμψη των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, μιας ανάκαμψης που θα φέρει την ανάπτυξη και θα βοηθήσει στη βιωσιμότητα και αποδοτικότητα των επιχειρήσεων.
Με κυρίαρχο κριτήριο τον δείκτη EBITDA του 2019, η πρότασή μας αφορά βιώσιμες επιχειρήσεις, μικρές και μεγάλες, χωρίς διακρίσεις.
Το 2018,σε μία σχετικά καλή χρονιά, περίπου 1.000 ξενοδοχειακές μονάδες ήταν για πλειστηριασμό. Το ποσοστό συμμετοχής των ξενοδοχείων που πτώχευσαν από 0,5% το2015, το 2019 έφθασε στο 3,2% των συνολικών πτωχεύσεων της χώρας. Τα στοιχεία αυτά δημιουργούν έντονο προβληματισμό.
Η επιβίωση των ξενοδοχειακών μονάδων και η στήριξη αυτών με ειδικές μορφές χρηματοδότησης είναι εθνική επιταγή και πρέπει να είναι ουσιαστικό εργαλείο για την Πολιτεία.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ:
Διάφοροι πίνακες