ΤΟ ΝΕΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΠΟΥ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ, ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΕΙ ΑΞΙΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ – ΣΚΟΠΟΣ
Οι Ελληνικές επιχειρήσεις μέσα σε δέκα (10) χρόνια δέχονται μια νέα οικονομική κρίση για διαφορετικούς λόγους από την προηγούμενη. Στη πρώτη οικονομική κρίση φάνηκαν πολλές αδυναμίες και χρόνια προβλήματα στις επιχειρήσεις. Όσες επιχειρήσεις επέζησαν έρχονται σήμερα να αντιμετωπίσουν προβλήματα επιβίωσης.
Τα μέτρα προστασίας και ενίσχυσης από την πολιτεία από μόνα τους δεν είναι ικανά να συμβάλλουν στην επιβίωση και την προοπτική των επιχειρήσεων. Χρειάζονται ουσιαστικές παρεμβάσεις από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, νέες αντιλήψεις και συμπεριφορές και προπάντων μηχανισμοί που θα θωρακίζουν το μέλλον της επιχείρησης. Οι επιχειρήσεις στην φάση αυτή χρειάζονται ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο. Το επιχειρηματικό αυτό εργαλείο, είναι ένα εργαλείο που όχι μόνο προστατεύει και θωρακίζει την επιχείρηση, αλλά της δίνει την δυνατότητα να παράγει αξία σε ένα νέο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στο άρθρο αυτό παρουσιάζουμε μία πρόταση της F.B.S. για τον σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου, προσαρμοσμένο στις ανάγκες και στο περιβάλλον των Ελληνικών επιχειρήσεων. Η πρότασή μας δεν είναι μόνο μία πρόταση για την επιβίωση των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν προβλήματα, αλλά κάνει ένα βήμα μπροστά, οδηγεί τις επιχειρήσεις σε ένα επιχειρηματικό πεδίο δράσης, στο οποίο η επιχείρηση αποκτά την δυνατότητα να παράγει αξία.
Η εφαρμογή της πρότασής μας γίνεται σε τρεις φάσεις (στάδια) με προσαρμογή των επιμέρους παρεμβάσεων, ανάλογα με την φύση της επιχείρησης, το μέγεθος και την ένταση των προβλημάτων.
Οι φάσεις (στάδια) που ακολουθούμε στον σχεδιασμό, υλοποίηση και παρακολούθηση ενός επιχειρηματικού μοντέλου είναι οι εξής:
Α. Αντιμετωπίζοντας την πραγματικότητα
Β. Οργανωτικές και Λειτουργικές παρεμβάσεις
Γ. Ανταγωνιστικότητα σε όρους ανάπτυξης
Για κάθε φάση του σχεδιασμού και της υλοποίησης του μοντέλου προβλέπονται συγκεκριμένες ενέργειες (βήματα).
Από πλευράς δομής και περιεχομένου, το επιχειρηματικό μοντέλο περιλαμβάνει τις τρεις παραπάνω φάσεις, που αποτελούν και τις κεντρικές θεματικές ενότητες, ενώ οι επιμέρους ενότητες διαφοροποιούνται ανάλογα με την επιχείρηση.
Στη συνέχεια, συνοπτικά, παρουσιάζουμε και περιγράφουμε τις τρεις φάσεις (στάδια) του επιχειρηματικού μοντέλου.
Α. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Το σχέδιο αυτό δεν είναι ένα επιχειρηματικό σχέδιο (BusinessPlan) που αποτυπώνει και παρουσιάζει τις προοπτικές της επιχείρησης. Το Επιχειρηματικό Μοντέλο (Ε.Μ.) λειτουργεί σε μία άλλη θεώρηση της επιχειρηματικότητας, μία επιχειρηματικότητα που άλλαξε και θα μεταβάλλεται διαχρονικά ανάλογα με τις επικρατούσσες καταστάσεις και τις συνθήκες της αγοράς.
Η αντιμετώπιση της πραγματικότητας γίνεται με τρεις (3) αναλύσεις. Η μία αναφέρεται στην χρηματοοικονομική κατάσταση της επιχείρησης (επίπεδα βιωσιμότητας), όπως χαρακτηριστικά το ονομάζουμε «Η Υγεία της Επιχείρησης».
Μία δεύτερη έρευνα-μελέτη που γίνεται στα πλαίσια της πρώτης φάσης του επιχειρηματικού μοντέλου είναι η μελέτη του κλάδου όπως αποτυπώνεται με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία σε όλη την χώρα.
Το τρίτο βήμα της πρώτης φάσης περιλαμβάνει την εξέταση της κατάστασης του ανταγωνισμού σε μία συγκριτική αξιολόγηση με ένα δείγμα επιχειρήσεων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο.
Τώρα, στο τέλος της πρώτης φάσης, υπό μορφή συμπεράσματος, είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε μία S.W.O.T. Analysis(Δυνατά και αδύνατα σημεία, ευκαιρίες και κίνδυνοι). Η παραπάνω ανάλυση περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά στοιχεία, στοιχεία της αγοράς και στοιχεία του οικονομικού περιβάλλοντος.
Β. ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Με βάση τις κατευθύνεις που μας δίνει η πρώτη φάση του επιχειρηματικού μοντέλου, οι κατευθύνσεις αυτές πρέπει να είναι προς τον οργανωτικό και λειτουργικό ιστό, το ανθρώπινο δυναμικό και να καταλήγουν στις λειτουργικές συνέπειες στο λειτουργικό κόστος. Πιο συγκεκριμένα, στη δεύτερη φάση σύνταξης του επιχειρηματικού μοντέλου, προχωράμε σε μία σειρά οργανωτικών και λειτουργικών παρεμβάσεων, ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα:
– Οργάνωση – Διοίκηση
– Ανθρώπινο Δυναμικό
– Λειτουργικό Κόστος
Το εύρος και η ένταση των παρεμβάσεων σχετίζονται με την φύση και την ένταση των προβλημάτων της επιχείρησης που ανέκυψαν στην πρώτη φάση: «ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ».
Σε κάθε περίπτωση οι παρεμβάσεις θα πρέπει να συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα των διαδικασιών, στην βελτίωση της οργανωτικής συμπεριφοράς και στην μείωση του λειτουργικού (διοικητικού) κόστους.
Γ. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΟΡΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Βασικός στόχος του νέου επιχειρηματικού μοντέλου είναι να καταστήσει την επιχείρηση βιώσιμη, ανθεκτική, αποδοτική και αποτελεσματική. Οι τέσσερις αυτές έννοιες, στα πλαίσια του επιχειρηματικού μοντέλου, αποκτούν «σάρκα και οστά» και γίνονται μετρήσιμες αξίες.
Το επιχειρηματικό μοντέλο έχει ροή, συνέχεια, αποτέλεσμα, και το αποτέλεσμα είναι να αποκτήσει η επιχείρηση ανταγωνιστικότητα σε όρους ανάπτυξης και να έχει την δυνατότητα να παράγει αξίες.
Με άλλα λόγια, η Τρίτη φάση του επιχειρηματικού μοντέλου θα πρέπει να παρουσιάζει την μεγέθυνση της επιχείρησης και τις επιδόσεις της.
Ένας βασικός περιορισμός στην Τρίτη φάση είναι ότι όταν η μεγέθυνση παρουσιάζεται σε ρυθμούς αύξησης του κύκλου εργασιών, θα πρέπει να εκφράζεται σε όρους αποδόσεων.
Στο πλαίσιο της τρίτης φάσης και συγκεκριμένα για την απόκτηση της ανταγωνιστικότητας σε όρους ανάπτυξης, με αιχμή του δόρατος την μεγέθυνση και επιδόσεις, ακολουθούν τα παρακάτω βήματα.
Η αποδοτικότητα: πρώτα με ένα StressTestεξετάζουμε τα όρια και τις αντοχές της επιχείρησης, ως και το διαχρονική διαμόρφωση του EBIDTA. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το EBIDTA αποτελεί δείκτη αφετηρίας και αναφοράς για τις προοπτικές τις επιχείρησης.
Η ανταγωνιστικότητα: δεν είναι ο ανταγωνισμός. Είναι ένα μετρήσιμο μέγεθος, ένας σταθμισμένος δείκτης, που μετρά την δυνατότητα της επιχείρησης να παρουσιάζει υψηλές επιδόσεις, αποδόσεις, και να παράγει αξίες σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Η αποτελεσματικότητα: συνδέεται τόσο με την οικονομική αρχή: «το μεγαλύτερο αποτέλεσμα με την μικρότερη δυνατή θυσία», όσο και με την ορθολογική διαχείριση των πόρων, όπως υπερπαγιοποιήσεις ή υπεραποθεματοποιήσεις.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Το νέο επιχειρηματικό μοντέλο αποτελεί σήμερα την πρόσκληση και πρόκληση για κάθε επιχειρηματία. Είναι ένα ουσιαστικό και σημαντικό εργαλείο του ευρύτερου επιχειρησιακού και στρατηγικού σχεδιασμού.
Είναι προϊόν μελέτης και έρευνας για κάθε επιχείρηση προκειμένου να έρθει στα «μέτρα» της επιχείρησης και όλη η επιχείρηση να έρθει στα μέτρα μοντέλο. Απαιτεί παρεμβάσεις και, ανάλογα με την περίπτωση, ουσιαστικές μεταβολές στον οργανωτικό και λειτουργικό ιστό, μεταβολές σε διαδικασίες, λειτουργίες και συμπεριφορές.
Θέτει συγκεκριμένους στόχους σε όλο το φάσμα των επιδόσεων και αποδόσεων, είναι ευέλικτο και επικαιροποιείται συχνά.