ΜΟΝΟ ΤΟ 2020 ΣΤΗ ΧΏΡΑ ΜΑΣ ΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΑΥΞΉΘΗΚΑΝ ΚΑΤΆ 19,9 ΔΙΣ

ΣΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΑΝΤΛΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΏΝ 11 ΔΙΣ. €

Με την εμφάνιση της πανδημίας στη χώρα μας παρατηρείται από τους πρώτους μήνες σημαντική αύξηση των καταθέσεων για να συνεχιστεί ανοδικά και την υπόλοιπο περίοδο, ακόμα και στο δεύτερο κύμα δηλαδή στο τέταρτο τρίμηνο του έτους.

Έτσι συνέχισαν να κινούνται οι καταθέσεις ανοδικά και στο τέλος του έτους. Η αύξηση των καταθέσεων σε απόλυτο αριθμό έφτασε τα 19,9 δις ενδεικτικά μόνο το μήνα Δεκέμβριο οι καταθέσεις αυξήθηκαν σε σχέση με το Νοέμβριο κατά 4 δις. Γιατί όμως συνέβη αυτό σε μία περίοδο έντονης ύφεσης και οικονομικής δυσπραγίας; Οι απαντήσεις είναι  πολλές  όπως ότι  για πρώτη φορά είχαμε το φαινόμενο της» υποχρεωτικής» αποταμίευσης.  

Πριν αναφερθούμε στους λόγους για τους οποίους παρουσιάστηκε το φαινόμενο αυτό θα πρέπει να κάνουμε διάκριση των καταθέσεων στις καταθέσεις νοικοκυριών και σε καταθέσεις επιχειρήσεων. Το πρώτο στοιχείο που θα πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι η αύξηση των καταθέσεων στις επιχειρήσεις έφτασε στα 10,3 δις ενώ στα νοικοκυριά 9,6 δις.

Στην πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας Ελλάδος που αφορά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα γράφεται: «Σε εγχώριο επίπεδο η έγκαιρη λήψη δημοσιονομικών μέτρων συνέβαλε στην ενίσχυση του εισοδήματος των νοικοκυριών και στην στήριξη της κατανάλωσης και στην άμβλυνση  των αρνητικών επιδράσεων στη πραγματική οικονομία, αποτέλεσμα των ενεργειών αυτών είναι σε όλη τη διάρκεια του 2020 οι καταθέσεις του ιδιωτικού μη χρηματοπιστωτικού τομέα να συνεχίζουν να αυξάνονται εξαιτίας της αποταμίευσης δια λόγους πρόνοιας αναβολής καταναλωτικών δαπανών και άλλων δαπανών και άμεσων κρατικών ενισχύσεων πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των επιχειρήσεων για τη στήριξη της ρευστότητας και της χρήσης της δυνατότητας αναβολής πληρωμών δανειακών και φορολογικών υποχρεώσεων .»

Ο όρος «ενίσχυσης εισοδήματος «των νοικοκυριών, δεν μας βρίσκει σύμφωνους, και αυτό διότι δεν είχαμε ενίσχυση εισοδήματος αλλά ενίσχυση ρευστότητας των νοικοκυριών με αποτέλεσμα την αύξηση των καταθετικών λογαριασμών. Στις δύο κατηγορίες καταθέσεων νοικοκυριών και επιχειρήσεων έχουμε να κάνουμε τις παρακάτω αξιολογικές κρίσεις:

Α )ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΆ

    Ø  Όλα τα νοικοκυριά περιόρισαν σημαντικά τις δαπάνες τους στα απαραίτητα αγαθά τρόφιμα φάρμακα και λοιπά.

    Ø  Ανέστειλαν κάθε κεφαλαιουχική δαπάνη (έπιπλα, ηλεκτρικά είδη.

    Ø  Περιόρισαν τις μετακινήσεις και περιορίστηκαν τα ταξίδια.

    Ø  Υπήρξε η αναστολή των δόσεων φόρου εισοδήματος και λοιπών φόρων, αναστολές στις ασφαλιστικές εισφορές.

    Ø  Αναβολή τοκοχρεολυτικών δόσεων για τα στεγαστικά δάνεια.

Β) ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Γενικά τα περισσότερα μέτρα και ενισχύσεις που δόθηκαν στις επιχειρήσεις, εκτός από την αναστολή συμβάσεων εργασίας, πέρασαν από λογαριασμούς όψεως των περισσότερων επιχειρήσεων.

Τα μέτρα και οι παράγοντες που συνέβαλαν στην αύξηση των καταθέσεων θα μπορούσαμε να τους κατατάξουμε σε δύο κατηγορίες, στους έμμεσους παράγοντες και στους άμεσους παράγοντες.

Β.1. Έμμεσοι παράγοντες.

Μεταξύ των έμμεσων παραγόντων είναι:

Ø  Αναστολή συμβάσεων εργασίας

Ø  Αναβολή εισφορών αναβολή φόρων και δόσεων του δημοσίου

Ø  Επιδότηση τόκων

Ø  Αναβολή καταβολής του χρεολυσίων

 

Β.2.  Άμεσοι παράγοντες

Όταν αναφερόμαστε στην κατηγορία των άμεσων παραγόντων αναφερόμαστε σε εκείνα τα μέτρα που πέρασαν άμεσα από τους λογαριασμούς όψεως των επιχειρήσεων. Μεταξύ αυτών των μέτρων παραγόντων είναι :

    Ø  Επιστρεπτέα προκαταβολή

    Ø  ΤΕΠΙΧ ΙΙ.

    Ø  Εγγυοδοτικό

    Ø  Εξόφληση επιταγών

Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για την αύξηση καταθέσεων, υπήρξε η αναβολή ή μετάθεση του χρόνου εξόφλησης των επιταγών. Ένα μέτρο που συνεχίζεται με σήμερα

Στην κατηγορία των άμεσων παραγόντων που επηρέασαν το ύψος των καταθέσεων θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν και το γεγονός ότι έξι (6) μόνο μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έλαβαν το 50% των συνολικών χρηματοδοτήσεων που δόθηκαν, στα πλαίσια των μέτρων ενίσχυσης.

Πέραν των παραπάνω πρέπει να επισημάνουμε ότι μόνο το 2020 οι Ελληνικές επιχειρήσεις προσέφυγαν στις Διεθνείς Αγορές και μέσω των εταιρικών ομολόγων και άντλησαν περίπου 11 δις ευρώ.

 

Αν τώρα με βάση όσα αναφέραμε παραπάνω ποσοτικοποιήσουμε τους παράγοντες, σε συνδυασμό με την ανάγκη διατήρησης ταμειακών διαθέσιμων για λόγους πρόνοιας, τότε μήπως αποδειχθεί ότι το ποσό της αύξησης των καταθέσεων κατά 19,9 δισ€ που σημειώθηκε το 2020 έπρεπε να είναι ακόμα μεγαλύτερο;