Η ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΗΣ ΑΝΕΓΙΑΣ
ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η ανεργία είναι γένους θηλυκού
Η ανεργία στην Ελλάδα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, αν όχι το μεγαλύτερο, που ταλανίζει τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Αρχικά όμως για να μιλήσουμε για την ανεργία πρέπει να προσδιορίσουμε τι εννοούμε με τον όρο ανεργία. Άνεργος θεωρείται ο κάθε άνθρωπος που είναι ικανός για εργασία, δηλαδή είναι μέλος του εργατικού δυναμικού, αλλά δεν μπορεί να βρει δουλειά, αντίθετα άτομα τα οποία μπορούν να εργαστούν Αλλά για κάποιους λόγους δεν θέλουν να το πράξουν δεν θεωρούνται άνεργα και δεν θεωρούνται ότι βρίσκονται στο εργατικό δυναμικό της χώρας.
Πρέπει όμως να εξετάσουμε και τα είδη ανεργίας. Ο κάθε άνθρωπος είναι άνεργος για διαφορετικούς λόγους, ή πιο γενικά κάθε κοινωνία έχει διαφορετικά είδη ανεργίας.
- ΕΙΔΗ ΑΝΕΡΓΙΑΣ
Το πρώτο είδος ανεργίας είναι η ανεργία τριβής δηλαδή ανεργία τριβής παρατηρούμε όταν σε μία χώρα υπάρχουν θέσεις εργασίας αλλά αυτή η χώρα αν και έχει εργατικό δυναμικό με τα κατάλληλα προσόντα δεν μπορεί να τους απορροφήσει γρήγορα, δηλαδή μία χώρα έχει ανάγκη από γιατρούς αλλά οι γιατροί σε αυτή τη χώρα δεν βρίσκουν εύκολα δουλειά για διάφορους λόγους όπως οι γεωγραφικοί λόγοι ή υπάρχει κακό δίκτυο πληροφόρησης κτλ.
Ένα άλλο είδος ανεργίας είναι η εποχιακή ανεργία. Στην εποχιακή ανεργία πολλοί άνθρωποι σε μία κοινωνία βρίσκουν δουλειά μία περίοδο του χρόνου ενώ την υπόλοιπη περίοδο μένουν άνεργοι. Αυτό παρατηρείται κυρίως σε τουριστικά μέρη που κατά τους μήνες ακμής του τουρισμού υπάρχουν πολλές θέσεις εργασίας, ενώ το υπόλοιπο διάστημα λόγω της χαμηλής ζήτησης οι ξενοδοχειακές μονάδες δεν χρειάζονται τόσο προσωπικό και έτσι παρατηρείται ανεργία. Αυτό το είδος ενέργειας υπάρχει στη χώρα μας σε πολύ μεγάλο βαθμό διότι η χώρα μας έχει πολύ μεγάλο τουρισμό το καλοκαίρι, πολύς κόσμος δουλεύει στον τουριστικό τομέα, ιδιαίτερα στα νησιά και στα παραθαλάσσια μέρη υπάρχει μεγάλη προσφορά εργασίας, αλλά αυτό κρατάει περίπου 6 με 7 μήνες από την άνοιξη έως το φθινόπωρο, αναλόγως και την περιοχή, μετέπειτα το χειμώνα πολλοί άνθρωποι μένουν άνεργοι, καθώς ξενοδοχειακές μονάδες εστιατόρια και λοιπές άλλες τουριστικές επιχειρήσεις δεν λειτουργούν τους χειμερινούς μήνες
Ένα άλλο είδος ενέργειας είναι η διαρθρωτική ανεργία. Διαρθρωτική ανεργία παρατηρούμε όταν το εργατικό δυναμικό της χώρας ή της κοινωνίας που εξετάζουμε έχει διαφορετικές γνώσεις διαφορετικά απαιτούμενα προσόντα από εκείνα που χρειάζεται να έχει για τις προσφερόμενες κενές θέσεις εργασίας. Για παράδειγμα σε μία περιοχή αγροτική που οι περισσότεροι είναι αγρότες έχει δημιουργηθεί ένα συνεργείο αυτοκινήτων όπου θα ζητάει μηχανικούς. Ενώ λοιπόν οι περισσότεροι στον τόπο εκείνον είναι αγρότες και μηχανικοί δεν υπάρχουν τότε έχουμε το φαινόμενο της διαρθρωτικής ανεργίας.
Το τελευταίο είδος ανεργίας είναι η κυκλική ανεργία δηλαδή σε αυτή την περίπτωση η ανεργία εξαρτάται από το ρυθμό ανάπτυξης της χώρας. Αν μία χώρα αναπτύσσεται υπάρχει παραγωγή η ανεργία μειώνεται, ενώ σε μία χώρα η οποία δεν αναπτύσσεται αντίθετα η οικονομική της κατάσταση παρακμάζει σε αυτή την περίπτωση η ανεργία αυξάνεται. Όπως θα παρατηρήσουμε αργότερα στην ανάλυση της χώρας μας τα έτη 2006 έως 2016, τα ποσοστά ανεργίας που είναι κατά την περίοδο της κρίσης δηλαδή κατά την περίοδο που η οικονομία μας βρισκόταν (ή βρίσκεται) σε όχι καλή κατάσταση παρατηρήθηκε αύξηση της ανεργίας, άρα σε αυτή την περίπτωση είχαμε το φαινόμενο της κυκλικής ή κεϋνσιανής ανεργίας
- ΑΝΕΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 2006-2016
Εξετάζοντας την ανεργία στην Ελλάδα τα τελευταία 10 χρόνια από το 2006 και μετά πρέπει να τη χωρίσουμε αυτή την περίοδο σε δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο θα είναι από το 2006 ως το 2009 και το δεύτερο στάδιο θα είναι από το 2010 έως και σήμερα. Αυτός ο διαχωρισμός θα γίνει διότι το 2009-2010 ξεκίνησε ή μάλλον χτύπησε η παγκόσμια οικονομική κρίση στην Ελλάδα με πολύ μεγάλες επιπτώσεις για τη χώρα μας, μία κρίση που ακόμα δεν μπορούμε να την ξεπεράσουμε. Αυτό φαίνεται πολύ καθαρά στα νούμερα από την ΕΛΣΤΑΤ διότι κατά την περίοδο 2006 – 2009 η ανεργία κυμαινόταν από 9 έως 9,6% φτάνοντας το 2008 στο χαμηλότερο της δεκαετίας στο 7,8%. Αντίθετα από την άλλη μεριά παρατηρώντας την ενέργεια από το 2010 και μετά βλέπουμε ότι συνεχώς ανέβαινε μέχρι και το έτος του 2013 που έφτασε το μεγαλύτερο βαθμό της περιόδου που εξετάζουμε φτάνοντας στο 27,5%. Τα τελευταία όμως χρόνια σιγά-σιγά βλέπουμε η ανεργία να μειώνεται αλλά όχι σε πολύ σημαντικό βαθμό. Εξετάζοντας τους πόσους ανέργους είχαμε κάθε χρόνο Και βλέποντας τους αριθμούς των ανέργων κάναμε μία υπόθεση η οποία φαίνεται στους παρακάτω πίνακες λέγοντας ότι αν το 2006 είχαμε 100 ανέργους πόσους ανέργους είχαμε τα υπόλοιπα χρόνια; Έχοντας λοιπόν ως έτος βάσης το 2006 με δείκτη 100 εκείνη τη χρόνια παρατηρούμε πόσα άτομα ήταν άνεργοι συγκριτικά κάθε χρονιά Με αυτό λοιπόν το δείκτη καταλαβαίνουμε καλύτερα τα μεγέθη που υπάρχουν. Αν λοιπόν το 2006 είχαμε 100 ανέργους το 2016 Οι άνεργοι αυτοί έφτασαν τα 252 άτομα δηλαδή έχουμε μία αύξηση των ανέργων στη χώρα μας πάρα πολύ μεγάλη.
Διαχωρίζοντας τώρα τους άνδρες από τις γυναίκες βλέπουμε ότι η ανεργία στους άνδρες χτύπησε πιο πολύ από τις γυναίκες βέβαια κάθε φορά τα ποσοστά της ανεργίας των γυναικών όλα τα χρόνια είναι μεγαλύτερα σε σχέση με αυτά των ανδρών αλλά αν είχαμε 100 άνδρες ανέργους το 2006 το 2016 είχαμε 316 άνδρες ενώ στις γυναίκες εάν είχαμε 100 γυναίκες ανεργίας το 2006 το 2016 έχουμε 214. Σαν ποσοστό βεβαίως το ποσοστό των ανέργων γυναικών 2016 το ποσοστό των γυναικών παραμένει υψηλότατο στο 28,1% σε σχέση με τους άντρες που είναι 19,9% αλλά το 2006 το ποσό των γυναικών ήταν 13,8% ενώ των ανδρών στο 5,7%.
Μία άλλη παρατήρηση η οποία πρέπει να σταθούμε δεν είναι μόνο στο ποσοστό των ανέργων που είχαμε στη χώρα μας αλλά πρέπει να δούμε και το εργατικό δυναμικό που είχε η χώρα μας αυτά τα έτη. Πάλι λοιπόν με έτος βάσης το 2006 και Θεωρώντας πως είχαμε 100 άτομα εργατικό δυναμικό το 2016 έχουμε 96 βλέποντας όμως τη διαχρονική μεταβολή και πορεία του εργατικού δυναμικού της χώρας μέχρι και το 2010 έχουμε μία άνοδο σε εργατικό δυναμικό πολύ μικρή κάθε χρονιά καθώς αν το 2006 είχαμε 100 ανθρώπους εργατικό δυναμικό το 2010 έχουμε 101, ενώ τώρα έχουμε μόλις 96 άτομα. Αν εξετάσουμε πάλι ξεχωριστά τους άντρες από τις γυναίκες εκεί βλέπουμε ότι το 2006 Αν είχαμε 100 άνδρες εργατικό δυναμικό το 2016 έχουμε μόλις 90 αλλά στις γυναίκες το εργατικό δυναμικό έχει αυξηθεί και αυτή τη στιγμή είναι 104 γυναίκες. Βλέποντας όλα αυτά τα ποσοστά, παίρνοντας πάντα ως έτος βάσης το 2006 και θέλοντας να συγκρίνουμε τα δύο φύλα βλέπουμε πως πλέον οι γυναίκες επιπλέον έχουν μπει πιο έντονα πιο δυνατά στην αγορά εργασίας.
Μελετώντας πιο προσεκτικά τους πίνακες της ανεργίας συνολικά και των δύο φύλων όπως αναφέραμε τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία μικρή μείωση της ανεργίας, η αύξηση αυτή της απασχόλησης προήλθε και από την ευρεία χρήση των ευέλικτων μορφών εργασίας που προωθήθηκαν από τις ελληνικές κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια καθώς επίσης δόθηκε μεγάλη προσοχή στον ελληνικό τουρισμό με αποτέλεσμα την αύξηση της απασχόλησης.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και τη σταθερότητα που είχε η ελληνική οικονομία από το 2013 και μετά και αυτό με τη σειρά του συνέβαλε στο να σταματήσει η ανοδική πορεία της ανεργίας. Μεγάλη συνεισφορά όμως έτσι ώστε τα ποσοστά της ανεργίας να μειώνονται είχανε και οι υποαπασχολούμενοι. Αν δούμε τα ποσοστά μερικής απασχόλησης που είχαμε το 2006 και αυτά που έχουμε τώρα είναι ότι το 2006 είχαμε συνολικά στους άντρες και στις γυναίκες είναι 2,15%, ενώ το 2016 έχουμε 5,59%. Δηλαδή μπορεί να τελευταία τρία χρόνια το ποσοστό σιγά-σιγά να μειώνεται της ανεργίας Αλλά αυτό δεν έχει μεγάλη επίδραση στο εισόδημά μας καθώς αυξάνεται και το ποσοστό των ανθρώπων που δουλεύουν με μερική απασχόληση
Κατά τα χρόνια της κρίσης όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε και ένα ακόμα σημαντικό παράγοντα που συνετέλεσε στη μείωση του εργατικού δυναμικού της χώρας και ιδιαίτερα στο εργατικό δυναμικό των αντρών. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήσαμε ένα τρίτο μεγάλο κύμα μετανάστευσης στην Ελλάδα Όπου με βάση τις έρευνες που έχουν γίνει (http://www.kathimerini.gr/865921/article/epikairothta/ellada/to-trito-metanasteytiko-kyma-twn-ellhnwn) γύρω στους 500 χιλιάδες Έλληνες έχουν μεταναστεύσει και δυστυχώς οι περισσότεροι από αυτούς είναι άνθρωποι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης οι οποίοι δεν μπορούν να βρουν κάποια δουλειά στην Ελλάδα και επέλεξαν να κινηθούν σε χώρες του εξωτερικού, σε χώρες όπως Γερμανία Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και στην Αυστραλία. Η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει την τρίτη θέση ευρωπαϊκή Ένωσης στην μεταναστευτική εκροή ανάλογα με το εργατικό της δυναμικό συγκεκριμένα το 2013 οι Έλληνες που είναι στο εξωτερικό αντιπροσωπεύουν το 2% του εργατικού δυναμικού της χώρας και οι περισσότεροι από αυτούς είναι ηλικίας 25 με 39 χρόνων
Στην προσπάθειά μας να συγκρίνουμε τα ποσοστά της ανεργίας μεταξύ ανδρών και γυναικών και να προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε για ποιο λόγο η ανεργία στις γυναίκες είναι μεγαλύτερη, αλλά η αύξηση ανεργίας άνδρες είναι πολύ μεγαλύτερη σχέση με τις γυναίκες.
Όπως είπαμε στους άνδρες παρατηρήθηκε μείωση του εργατικού δυναμικού Αυτό σημαίνει πως μάλλον περισσότεροι άντρες έκαναν την επιλογή να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό καθώς είναι πιο εύκολο για αυτούς να αποχωριστούν την οικογένειά τους και να φύγουν προς τα έξω, κάτι το οποίο συμβαίνει πιο δύσκολα σε μια γυναίκα να αποχωριστεί τους δεσμούς της οικογένειας. Επίσης πρέπει να δούμε κάποιους κλάδους της οικονομίας που είχανε μεγάλη οικονομική κρίση και μεγάλα ποσοστά ανεργίας. Ένας από αυτούς είναι ο κατασκευαστικός κλάδος όπως για παράδειγμα είναι η οικοδομή που σε αυτά τα επαγγέλματα κυριαρχούν οι άντρες. Με την κατάρρευση της οικοδομής στην Ελλάδα το ποσοστό των ανδρών αυξήθηκε πάρα πολύ. Επίσης είδαμε ότι οι γυναίκες μπήκαν πιο δυναμικά στο χώρο εργασίας παρά την οικονομική κρίση, αυτό συνέβη διότι σε πολλές οικογένειες ο άντρας με το εισόδημα του μπορούσε να συντηρήσει το σπίτι του, τώρα όμως και η γυναίκα βγήκε αναγκαστικά στο χώρο εργασίας και έτσι το εργατικό δυναμικό της γυναίκας αυξήθηκε. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε και τον ρατσισμό που ίσως νιώθουν σε κάποιους εργασιακούς τομείς οι γυναίκες. Αυτό πιστεύω ότι χρονιά με χρονιά μειώνεται και φαίνεται και στα ποσοστά των γυναικών που μπαίνουν πιο δυναμικά στην αγορά εργασίας. Παρόλα αυτά δυστυχώς οι γυναίκες ακόμη έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας. Επίσης το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας το κατέχουν οι γυναίκες διότι δεν είναι τόσο ευέλικτες έναντι των αντρών τη δουλειά που θέλουν, διότι έχουνε και το ρόλο της μητρότητας και αυτό τις εμποδίζει έτσι ώστε να επιλέξουν μία δουλειά. Εκ των πραγμάτων έχουν λιγότερες επιλογές. Για παράδειγμα σε μία οικογένεια πιο δύσκολα θα φύγει η μητέρα εκτός πόλης για να βρει δουλειά από όσο θα το κάνει ένας άντρας.
Επίσης και τα ποσοστά των γυναικών που είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης είναι πολύ μεγαλύτερα σε σχέση με τα ποσοστά που ήταν στο παρελθόν. Ιδιαίτερα αν τα συγκρίνουμε με τα ποσοστά προηγούμενων γενεών. Επίσης ισως αρχίζουμε να ξεπερνάμε ως κοινωνία κάποια ταμπού που κάποια επαγγέλματα αναφέρονται ως ανδρικά ή γυναικεία
- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι η Ελλάδα Αν και παρουσιάζονται και τα 4 είδη ανεργίας, αναλόγως και τη γεωγραφική περιοχή κάθε φορά, παρόλα αυτά λόγω της κρίσης κυριαρχεί το είδος της κεϋνσιανής ανεργίας αλλά και το είδος της εποχιακής ανεργίας λόγω της διαμόρφωσης του εδάφους της χώρας μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας ξέχωρα από την οικονομική κρίση αφού αυτό συνέβαινε και κατά το παρελθόν είναι και η διασύνδεση Παιδείας και Εργασίας. Με βάση έρευνες που έχουνε γίνει η Ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα μας λέει ότι ένας στους τρεις πολίτες που ανήκουν στο ενεργό δυναμικό δεν αξιοποιείται σωστά (http://www.liberal.gr/arthro/150894/oikonomia/2017/tromaktiki-i-isonkrufisin-anergia-stin-ellada.html) είτε λοιπόν δουλεύει σε άλλη εργασία από αυτή που σπούδασε είτε δουλεύει ημιαπασχόληση ενώ θα μπορούσε να δουλέψει σε πλήρες ωράριο. Από την άλλη δεν πρέπει να ξεχνούμε τη μετανάστευση η οποία κάνει τα ποσοστά της ανεργίας να είναι χαμηλότερα από όσο θα ήταν αν δεν υπήρχε και αυτή η επιλογή. Τα ποσοστά της ανεργίας θα λέγαμε ότι είναι και ο καθρέφτης μιας χώρας στην οικονομία της, όσο η οικονομία της χώρας δεν έχει το σωστό δρόμο τα ποσοστά παραμένουν υψηλά, όταν προοδεύσει η χώρα τα ποσοστά αυτά θα μειωθούν.
Για να μειωθούν όμως αυτά τα ποσοστά πρέπει να δοθεί έμφαση στην επιχειρηματικότητα, να ανοίξουν επιχειρήσεις να υπάρχει πιο ευέλικτη φορολογία, να μειωθούν οι φόροι (άμεσοι και έμμεσοι) των επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που είναι η ραχοκοκαλιά της Ελληνικής οικονομίας. Με αυτό τον τόπο λοιπόν υπάρχει πιθανότητα να μειωθεί η ανεργία. Δεν θα μειωθεί μόνο η ανεργία αλλά θα μειωθεί και η μαύρη εργασία που υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, καθώς πολλοί από αυτούς που είναι άνεργοι μπορεί κάπου να δουλεύουνε με τη λεγόμενη μαύρη εργασία
Με τη μείωση λοιπόν της ανεργίας, με τη μείωση της μαύρης εργασίας αυξηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές θα έχει παραπάνω έσοδα το κράτος και σιγά-σιγά θα έρθει και πάλι η ανάπτυξη στη χώρα μας
